Unia potrzebuje setek miliardów euro na infrastrukturę transportową

Trwają dyskusje jak finansować rozwój infrastruktury transportowej w UE. Ministerstwo Infrastruktury ma skrystalizowane poglądy na potrzeby Polski.

Publikacja: 17.01.2025 22:11

Unia potrzebuje setek miliardów euro na infrastrukturę transportową

PKP PLK budowa

Foto: PKP PLK

Na ukończenie całej unijnej sieci bazowej TEN-T potrzeba do końca 2030 roku około 515 mld euro, a na spełnienie wszystkich wymogów technicznych dla sieci bazowej i ukończenie sieci bazowej rozszerzonej kolejne 330 mld euro. W sumie daje to kwotę 845 mld euro na inwestycje w najbliższych piętnastu latach, zakładają Europejscy Koordynatorzy Korytarzy. 

Komisja Europejska planuje przedstawić w II połowie roku wniosek legislacyjny dla nowych Wieloletnich Ram Finansowych UE (WRF) po 2027 roku z propozycją finansowania infrastruktury transportu. 

Czytaj więcej

W spedycji ludzie nadal ważniejsi od sztucznej inteligencji

Ministerstwo Infrastruktury przypomina, że propozycja KE będzie punktem wyjścia, a decyzje w zakresie kwot i priorytetów będą zapadać w gronie szefów państw i rządów zgrupowanych w Radzie Europejskiej oraz w Parlamencie Europejskim. Resort jest w trakcie analizy potrzeb finansowanych rozwoju infrastruktury transportowej na sieci TEN-T w przyszłej perspektywie. 

Porty i połączenia międzynarodowe

MI szacuje, że ok. 10 proc. wskazanej przez koordynatorów europejskich kwoty niezbędnych nakładów będzie konieczne do poniesienia w Polsce. Na wstępnie zidentyfikowane potrzeby inwestycyjne składają się linia KDP łącząca Warszawę z Łodzią, Wrocławiem i Poznaniem, kolejne elementy trasy Rail Baltica, prace związane z modernizacją podstawowej sieci kolejowej (w tym tzw. Nadodrzanka, linia nr 201, linie w kierunku granicy z Ukrainą), inwestycje zwiększające dostępność Polski w skali globalnej, tak jak budowa nowego toru podejściowego i portu zewnętrznego w Świnoujściu, czy też finalizacja prac na najistotniejszych połączeniach drogowych.

Zdaniem MI, transport i infrastruktura transportowa powinny znaleźć się wśród priorytetów kolejnych WRF wobec roli, jaką mają odegrać w poprawie konkurencyjności globalnej UE oraz w realizacji celów dekarbonizacyjnych UE.  

Resort uważa, że sektor transportu powinien być finansowany z uwzględnieniem sprawdzonych dotychczasowych doświadczeń i korzystać z rozwiązań, które już się sprawdziły. Dzięki nim można zrealizować szereg strategicznych inwestycji transportowych, tak ważnych z punktu widzenia rozwoju Europy, w tym projekty takie jak: szlaki Rail Baltica i Via Baltica, droga ekspresowa S19, projekty kolejowe na liniach E59, E65, E20, E30, jak również szereg inwestycji służących rozwojowi portów morskich o podstawowym znaczeniu do gospodarki narodowej. 

Czytaj więcej

Wielka Brytania będzie cała w barwach InPost

Ministerstwo podkreśla, że odpowiednio długi czas na realizację inwestycji transportowej oraz elastyczność są istotnymi czynnikami, które determinują sfinalizowanie przedsięwzięć w pełnym wymiarze. W tym kontekście MI pozytywnie ocenia funkcjonowanie Instrumentu Łącząc Europę (ang. Connecting Europe Facility - CEF), jako narzędzia wspierającego rozwój sieci TEN-T. 

Polscy politycy uważają, że wobec przyszłych wyzwań polityki transportowej UE, podobny mechanizm powinien zostać ustanowiony również w ramach nowych WRF po 2027 roku.

Priorytet dla kolei

MI przygotowuje się do wdrażania inwestycji krajowych, które są niezbędne, aby stworzyć spójną i wysokoprzepustową europejską sieć transportową. Ministerstwo przypomina, że tego rodzaju inwestycją jest budowa linii kolejowej „Y” Warszawa – Łódź – Wrocław/Poznań, poprawa przepustowości w węzłach, modernizacje linii kolejowych wiodących do portów morskich oraz rozbudowa samych portów i wypełnianie pozostałych jeszcze luk w sieci dróg wysokiej przepustowości. „Tu również ważne jest wsparcie unijne, aby zrealizować te przedsięwzięcia w wyznaczonych harmonogramach” zaznacza MI w liście do redakcji Rz.

Potrzeby inwestycyjne w zakresie infrastruktury kolejowej określone zostały w Krajowym Programie Kolejowym do 2030 roku (z perspektywą do roku 2032) – KPK. Jest to program wieloletni, obejmujący inwestycje na liniach kolejowych, które dofinansowane są przez ministra właściwego do spraw transportu. 

Dokument określa wielkość i źródła finansowania (w tym środki UE oraz środki krajowe), a także stanowi podstawę dla zapewnienia finansowania inwestycji zgodnie z ustawą o finansach publicznych. Okres obowiązywania programu dostosowany został do perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2021-2027, przy czym część projektów planowana jest do realizacji do 2032 roku.

Czytaj więcej

Magazyny dla zagranicznych klientów

MI dodaje, że wsparcie dla infrastruktury kolejowej leżącej poza siecią TEN-T jest możliwe ze środków UE, np. w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, który jest źródłem finansowania programów regionalnych oraz dodatkowym (oprócz Funduszu Spójności) źródłem dla programu FEnIKS. 

Trasy dla wojska

Resort zaznacza, że mając za granicą rosyjską napaść na Ukrainę należy pamiętać o wzmocnieniu infrastruktury transportowej z uwzględnieniem potrzeb wojska. MI wskazuje, że nowe projekty infrastrukturalne powinny być projektowane w sposób umożliwiający szybki transport sił zbrojnych i sprzętu wojskowego w przypadku zagrożeń bezpieczeństwa, zwłaszcza na wschodniej granicy UE, również w kontekście realizacji programu Tarcza Wschód. 

MI zakłada, że te priorytety znajdą odzwierciedlenie w dokumentach programowych i legislacyjnych dla kolejnych WRF. Podobnie, wzorem poprzednich WRF, również po 2027 roku, priorytetem finansowania unijnego będą odcinki transgraniczne. 

Na ukończenie całej unijnej sieci bazowej TEN-T potrzeba do końca 2030 roku około 515 mld euro, a na spełnienie wszystkich wymogów technicznych dla sieci bazowej i ukończenie sieci bazowej rozszerzonej kolejne 330 mld euro. W sumie daje to kwotę 845 mld euro na inwestycje w najbliższych piętnastu latach, zakładają Europejscy Koordynatorzy Korytarzy. 

Komisja Europejska planuje przedstawić w II połowie roku wniosek legislacyjny dla nowych Wieloletnich Ram Finansowych UE (WRF) po 2027 roku z propozycją finansowania infrastruktury transportu. 

Pozostało jeszcze 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Regulacje Ue
Nie wypalił misterny plan przejścia na elektromobilność
Regulacje Ue
Unia celna dla dużych graczy
Regulacje Ue
KE cofnęła się pół kroku pod naporem przewoźników
Regulacje Ue
Unijna reforma celna kosztem małych firm
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Regulacje Ue
Transport będzie musiał wyliczyć się z emisji CO2
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego