Jedna szansa na niezawodną dostawę

Przewozy produktów spożywczych, napojów i tytoniu to wg GUS blisko jedna dziewiąta przewozów samochodowych ogółem i przeszło 160 mln ton rocznie, z czego niecała jedna czwarta to przewozy ładunków świeżych.

Tylko mięso rzeźne to ponad 7 mln ton, wędliny to 1 mln ton, mleko płynne 3,3 mln ton, sery blisko 1 mln ton, jajka 0,7 mln ton, sałata 30 tys. ton. Droga każdego jogurtu do domowej lodówki jest ściśle monitorowana i chroniona przez międzynarodowe standardy.

Operatorzy logistyczni tworzą własne, jeszcze bardziej wymagające procedury. Lider tego segmentu, spółka Fresh Logistics wdrożyła procedury Food Defence. Ich celem jest zabezpieczenie magazynowanych produktów poprzez m.in. monitoring obiektów, kontrolę wejść na teren zakładu, ograniczenie dostępu do zastrzeżonych obszarów, identyfikację gości.

Temperatura i bezpieczeństwo

Transport i magazynowanie świeżych produktów spożywczych w temperaturach kontrolowanych jest ważnym elementem cyklu przetwarzania żywności. – Ta dziedzina logistyki wymaga nieustannej kontroli temperatury i działania pod presją czasu. Największym wyzwaniem jest zachowanie ciągłości łańcucha chłodniczego – uważa menedżer ds. Kluczowych Klientów Fresh Logistics Polska, Grupa Raben Antoni Zbytniewski.

Operator logistyczny kontroluje terminy przydatności do spożycia magazynowanych produktów. Fot. Raben Group

Foto: logistyka.rp.pl

Sprawność, zorganizowanie i niezawodność transportu ma kluczowe znaczenie. – W przypadku świeżego mięsa czy ryb charakteryzujących się bardzo krótkim terminem przydatności do spożycia, operator ma w praktyce jedną szansę na niezawodną dostawę – podkreśla Zbytniewski.

Czytaj więcej w:

Wskazuje, że kluczowym elementem łańcucha chłodniczego są systemy IT (TMS – Transport Management System i WMS – Warehouse Management System), a także tabor, jaki wykorzystywany jest do realizacji transportów.

Procedury określają nie tylko maksymalny wiek auta oraz jego stan techniczny, lecz także normują urządzenia służące do ciągłego monitoringu temperatury wewnątrz przestrzeni ładunkowej podczas transportu. Naczepy przewożące żywność w warunkach chłodniczych posiadają certyfikat ATP. Kontrola temperatury odbywa się również każdorazowo przy załadunku, przeładunku oraz rozładunku towaru. – Właśnie podczas przeładunków towarów, szczególnie w transporcie drobnicowym, istnieje największe ryzyko przerwania ciągu chłodniczego – ostrzega Zbytniewski.

Czytaj więcej w: Ranking TSL 2020

Mająca 22 proc. udziału w polskim rynku mleczarskim Mlekovita korzysta z ponad 300 przewoźników, z ponad tysiącem samochodów o dmc powyżej 3,5 tony. Za granicę wysyła 150 kontenerów dziennie. Do tego koncern, który codziennie przerabia 8 mln litrów mleka, wykorzystuje stu przewoźników dysponujących 150 cysternami.

Czas i elastyczność

Zbytniewski podkreśla, że dystrybutorzy branży spożywczej oczekują przede wszystkim szybkiej reakcji na zmiany popytu czyli zapewnienia dostępności towarów na sklepowej półce. – Kluczową kwestią są dla nich dostawy w 24 godziny, przez 7 dni w tygodniu, aby zminimalizować jakiekolwiek straty w przypadku przeterminowania produktów – wyjaśnia Zbytniewski.

Branża produktów świeżych wymaga coraz większej elastyczności. – Musimy być przygotowani na gwałtowne zmiany popytu. Różnice ilościowe sięgają kilkadziesiąt procent dziennie. Na niektóre zmiany można się przygotować, ponieważ wynikają one z kalendarza (np. święta), ale bywa, że pogoda potrafi znacznie wpłynąć na popyt. Chodzi o skokowe zmiany popytu np. na maślankę, mleko, czy produkty na grilla – wymienia Zbytniewski.

Magazyny produktów świeżych pracują w trybie umożliwiającym dostawy zaopatrzenia do sklepów zaraz po świętach. Fot. Raben Group

Foto: logistyka.rp.pl

Na każdy weekend Fresh Logistics Polska przygotowuje tzw. serwis plan. – Bardzo często odbieramy towary w dzień wolny od pracy. Aby sklepy były zaopatrzone w świeżą żywność w pierwszy dzień po okresie świątecznym uruchamiamy naszą machinę logistyczną już w święta i dni wolne od pracy – przypomina Zbytniewski.

Odbiorcy i dostawcy dążą do zminimalizowania czasu od otrzymania zamówienia do realizacji dostawy. – W praktyce zamiast doby jest to często tylko kilkanaście godzin – podkreśla Zbytniewski. Operator logistyczny prowadzi także systemową kontrolę terminów przydatności do spożycia magazynowanych produktów świeżych w ramach systemu WMS.

Czytaj więcej w: Transport szczepionek to najbardziej wymagająca operacja logistyczna w historii

Dlatego klienci najchętniej wybierają magazyny w pobliżu dużych centrów konsumpcyjnych i głównych tras. – Jest to szczególnie istotne przy magazynowaniu produktów o krótkim terminie ważności. Powierzchnie magazynowe dedykowane logistyce wymagających towarów stają się hubami tranzytowymi, gdzie towar spędza jak najmniej czasu – podkreśla wiceprezes szef leasingu i rozwoju Prologis Michał Czarnecki.

Magazyny na miarę

Branża spożywcza pomimo trwającej pandemii jest w bardzo dobrej kondycji. Rośnie popyt na powierzchnie magazynowe dla operacji rodzaju – zauważa Associate w firmie doradczej Cushman & Wakefield Daniel Kempa. Podkreśla, że nie są to standardowe magazyny, co komplikuje sytuację. – Magazyny do składowania produktów spożywczych charakteryzują się inną specyfikacją techniczną niż standardowe powierzchnie magazynowe. Inne wymogi podyktowane są przede wszystkim zgodnością z przepisami Sanepidu. Często wymagana jest również powierzchnia chłodnicza bądź mroźna. Takich powierzchni dostępnych „od ręki” praktycznie na rynku nie ma – podkreśla Kempa.

Specjalistyczne magazyny do przechowywania produktów świeżych budowane są wyłącznie na zamówienie. Fot. Raben Group

Foto: logistyka.rp.pl

Nie zdarza się, aby deweloper powierzchni magazynowych budował spekulacyjnie mroźnię bądź chłodnię. – Są to powierzchnie dużo droższe w budowie od standardowych i powinny być dostosowane pod konkretnego najemcę. Na rynku zauważamy zdecydowany niedobór tego typu powierzchni – zaznacza Kempa.

Uważa, że pomimo rozbudowy powierzchni magazynowych dla logistyki spożywczej, nie można traktować Polski jako miejsca, w którym odbywa się dystrybucja międzynarodowa. – W dobrą stronę zmierza rozwój krajowej logistyki spożywczej, baza powierzchni magazynowej dostosowanej do składowania produktów spożywczych się zwiększa, pojawiają się też lokalizacje miejskie do obsługi sklepów zlokalizowanych w centrach miast – wymienia Kempa.

Czytaj więcej w: E-handel rozkręca też sektor transportu

Mlekovita ma 32 własne hurtownie o powierzchni 70 tys. mkw., dzięki którym prowadzi dystrybucję tysiąca produktów nabiałowych. Fresh Logistics dysponuje magazynami o powierzchni 55 tys. mkw.

Kontrolę temperatury w magazynie gwarantują agregaty chłodnicze. – We Fresh Logistics inwestujemy w najnowsze, przyjazne dla środowiska, wykorzystujące glikol i amoniak – podkreśla Zbytniewski.

Dodaje, że rampy załadunkowe zlokalizowane są poza obrysem magazynu w specjalnie do tego przygotowanych konstrukcjach tworzących izolowane cieplnie doki załadowcze, wyposażone w system tzw. obniżonego podestu, umożliwiający otwieranie drzwi naczepy po zadokowaniu samochodu. Doki wyposażone są w specjalne fartuchy uszczelniające, które znacznie ograniczają dopływ ciepłego powietrza z zewnątrz podczas za i wyładunku, ponieważ jest tylko jedna szansa na niezawodną dostawę towaru.

Jakość i terminowość

Foto: logistyka.rp.pl

Karol Tyszkiewicz

Pełnomocnik Zintegrowanego Systemu Zarządzania Fresh Logistics Polska, Grupa Raben

Jakość procesów w transporcie produktów świeżych to, obok terminowości, kluczowy aspekt wartości usługi logistycznej. Potwierdzeniem skutecznego zarządzania jakością jest wdrożenie i certyfikacja międzynarodowych norm jakościowych.

Dla firmy logistycznej posiadanie certyfikatu przekłada się na mniejszą liczbę audytów realizowanych bezpośrednio przez klientów. Nie muszą samodzielnie wizytować i oceniać dostawcy usług we wszystkich jego lokalizacjach, rozproszonych po całym kraju.

Do najważniejszych certyfikatów w logistyce produktów świeżych zaliczyć można: ISO 9001, IFS (International Food Standard) Logistics i BIO.