Kolej już przechodzi na odnawialne źródła energii

PKP Energetyka jest integratorem i koordynatorem powołanego dwa lata temu Programu Zielona Kolej. Celem jest osiągnięcie przez przewoźników kolejowych w 2030 roku 85-procentowego udziału energii ze źródeł odnawialnych. Do programu przystąpiło już czterech przewoźników, a 22 września, podczas targów TRAKO, kolejnych dwóch. 

Każdy z nich wyznacza indywidulaną ścieżkę dojścia do celu, zaś PKP Energetyka kontraktuje pozyskanie energii dla kolei. Energia na potrzeby sektora kolejowego będzie wytwarzana w odnawialnych źródłach energii: farmach fotowoltaicznych i wiatrowych. – Mamy pokaźną listę chętnych gotowych budować je na nasze potrzeby. Jesteśmy na etapie ustalania szczegółów i mamy model działania dla inwestorów. Oferujemy gwarancję długoterminowego odbioru energii – opisuje członek zarządu PKP Energetyka Leszek Hołda. 

Zgodnie z rolą integratora podaży z popytem PKP Energetyka działa w obu tych obszarach. 

Dzięki programowi Zielona Kolej przewozy kolei mogą wzrosnąć o 12 proc. – Efektem realizacji Programu Zielona Kolej będzie nie tylko ograniczenie emisji dwutlenku węgla, ale także zwiększenie popularności kolei i jej wykorzystania w systemie transportowym naszego kraju. Klient – zarówno pasażer, jak i biznes – jest bowiem coraz bardziej świadomy ekologicznie i w swoich wyborach coraz częściej zwraca uwagę na wpływ transportu na środowisko naturalne. A jak wynika z ostatnich badań Fundacji ProKolej, znaczenie tego kryterium będzie rosło – podkreśla Leszek Hołda. 

Nagrodzony zasobnik energii

PKP Energetyka rozwija sieć dystrybucji. – Musi być ona rozbudowana, aby umożliwić przyłączanie zeroemisyjnych źródeł. Mamy zatwierdzone plany rozwoju naszej sieci przez Urząd Regulacji Energetyki. Plan przewiduje, że do 2025 roku zainwestujemy 4,4 mld zł – dodaje Leszek Hołda. 

Jego spółka poszukuje efektywnego ekosystemu dla zielonej kolei. W lipcu otworzyła w Garbcach pod Wrocławiem pierwszy działający na rzeczywistej sieci magazyn energii, który zwiększy efektywność zarządzania energią produkowaną z ekologicznych źródeł. – Odnawialne źródła energii działają nieregularnie, a pociągi jeżdżą cały dzień z porannymi i popołudniowymi szczytami zapotrzebowania. Magazyn pozwoli dopasować profil wytwarzania do profilu zapotrzebowania – tłumaczy członek zarządu PKP Energetyka.

Zasobnik energii zbudowany przez PKP Energetyka w Garbcach jest największym w Europie obiektem tego typu. Jego moc wynosi 5,5 MW, a pojemność użyteczna sięga 1,2 MWh. Magazyn ładuje się wolno, niską mocą z sieci dystrybucyjnej, a kiedy na torach pojawia się pojazd kolejowy – oddaje szybko dużą ilość zgromadzonej energii. Jego funkcjonowanie wzmacnia jakość i bezpieczeństwo dostaw energii trakcyjnej na odcinku linii kolejowej Poznań–Wrocław oraz bilansuje moc pobieraną z Krajowego Systemu Energetycznego przez pobliską podstację trakcyjną. 

Zarząd Krajowy Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji RP (SITK RP) docenił zasobnik energii Nagrodą im. prof. Czesława Jaworskiego w kategorii „Infrastruktura”. Także Stowarzyszenie Elektryków Polskich (SEP) wyróżniło magazyn energii. 

Krok drugi 

Docelowo PKP Energetyka planuje wdrożyć koncepcję Lokalnych Obszarów Bilansowania, które zminimalizują przesył energii z farm fotowoltaicznych i wiatrowych. Wytwarzana w nich energia będzie jak najbliżej miejsca zapotrzebowania. – Naturalnym klientem jest kolej oraz inni potencjalni odbiorcy wokół infrastruktury kolejowej. To jest przyszłość, czyli energetyka rozproszona, umożliwiająca zużycie energii jak najbliżej miejsca jej wytworzenia – uważa Leszek Hołda. 

Dodaje, że magazyn w Garbcach to projekt pilotażowy, wsparty przez NCBiR. – Na bazie doświadczeń przygotujemy rekomendacje docelowego, referencyjnego magazynu, który będzie mógł uzupełnić naszą sieć. Docelowo przewidujemy, że takich magazynów będzie mogło powstać 300. Stworzą one cały system zasilania kolei, wspierając program Zielona Kolej – opisuje członek zarządu PKP Energetyka. Spółka już wystąpiła z wnioskiem o wsparcie finansowe dla tego projektu w ramach Krajowego Planu Odbudowy.