Stanęły pociągi i nic nie działa!

Hiszpańska lekcja jest przestrogą dla Polski. Czy nasza infrastruktura okaże się odporna na zakłócenia i ataki?

Publikacja: 29.04.2025 15:12

Stanęły pociągi i nic nie działa!

Ewakuacja pasażerów z unieruchomionego przez brak prądu pociąg Renfe, Hiszpania, 28 kwietnia, 2025

Foto: Guarda Civil

Jeszcze dzisiaj pozostają zdezorganizowane połączenia kolejowe po wczorajszym wyłączeniu energii w całej Hiszpani i Portugalii. Hiszpański operator kolejowy Renfe powiadomił po południu 29 kwietnia, że zawiesza wszystkie połączenia kolejowe w Galicji. „Osoby, które zdecydują się na podróż, proszone są o nieudawanie się na stacje do czasu odwołania. Informacje te przekażemy z odpowiednim wyprzedzeniem. Osoby zainteresowane mogą bezpłatnie poprosić o zwrot pieniędzy lub wymianę towaru za pośrednictwem wszystkich kanałów”.

Dobę wcześniej operator informował, że ruch kolejowy pozostaje zawieszony z powodu przerw w dostawie prądu. Guarda Civil ewakuowała w ciągu dnia łącznie 13 000 pasażerów z unieruchomionych z braku energii pociągów podczas blackoutu. Minister transportu Oscar Puente zalecił otwarcie w nocy ponad 30 stacji dla podróżnych, aby mogli przenocować. 

Czytaj więcej

Narodowy przewoźnik towarowy z potężną stratą

Pociągi osobowe zablokowały tory, więc stanął cały transport kolejowy. Z braku sygnalizacji świetlnej stanęły miasta, drogi wokół miast też się zapchały, tym bardziej, że policja i gwardia zarezerwowały niektóre dla szybkich dostaw zaopatrzenia paliwa. Cysterny z olejem napędowym dla szpitali były eskortowane przez radiowozy. 

Elektrownia atomowa PKP Energetyka

Władze Portugalii i Hiszpani wykluczyły cyberatak, jednak nie można wykluczyć podobnych zdarzeń w Polsce, która jest krajem frontowym. – Blackout to dziś realne zagrożenie dla krajów UE, zwłaszcza tych, które uzależniły swoją energetykę od dużej mocy niestabilnych źródeł pogodozależnych. W dzisiejszych czasach państwo pozbawione prądu jest w dużej mierze ślepe i bezbronne – ostrzega polityk Konfederacji Marek Tucholski. 

Może ma sens stworzenie odrębnej sieci energetycznej? – PKP Energetyka powinna inwestować we własne elektrownie gazowe i SMR gwarantujące oddzielne zasilanie sieci transportowej na czas blackoutu – uważa analityk rynku kolejowego Andrzej Banucha. 

Podkreśla, że przygotowanie do wojny to też odporność na blackout. Kolej, lotniska, porty morskie, telekomunikacja, może powinny mieć oddzielne źródła i sieci zasilania, np. oparte na gazie lub SMR. – Porty morskie i lotniska powinny mieć własne, duże generatory prądu lub być podpięte pod sieć kryzysową, np. właśnie sieć PKP Energetyka – uważa Banucha. 

MON już wcześniej wspominał o zakupach spalinowych lokomotyw. Podobne wyzwania stają przed komunikacją publiczną miast, która przy zastosowaniu elektrycznych autobusów staje się w całości zależna od jednego źródła zasilania. 

Czytaj więcej

Blokady pociągów przez „Zielonych” kosztują 150 tys. euro za godzinę

Patryk Wild zaznacza, że polityka Polski i UE powinna być natychmiast weryfikowana. – Żaden tabor zeroemisyjny tylko niskoemisyjne hybrydy. W przewozach towarowych lokomotywy spalinowo elektryczne. W energetyce duży atom i SMRy – wymienia Wild. Wyzwaniem będzie znalezienie finansowania dla takiego rozwiązania i jego realizacja, skoro do półwiecza Polska nie może wybudować nawet jednej elektrowni atomowej. 

Hiszpańska energetyka

Prof. Wojciech Paprocki tak opisał wczorajszy dzień: „28 kwietnia 2025 r. o 12:23 załamał się krajowy system elektroenergetyczny. Właśnie pracowałem na laptopie, gdy zauważyłem, że straciłem łączność internetową. Ale bateria podtrzymywała pracę komputera. Z żoną postanowiliśmy się udać do miasta na lunch. W restauracji od razu zapowiedziano, obsługujemy klientów, którzy płacą gotówką. Własny smartfon (jeszcze z częściowo naładowaną baterią) stał się całkowicie bezużyteczny. Pójście do bankomatu nie rozwiązywało problemu braku gotówki.”

„Analogowe rozwiązania mają swoje zalety, które są szczególnie widoczne w sytuacjach kryzysowych, kiedy procesy cyfrowe zawodzą. W samochodzie posłuchaliśmy wiadomości radiowych, kto ma w domu stary odbiornik tranzystorowy i pod ręką funkcjonujące duże baterie (np. R20, kto je jeszcze pamięta?), ten mógł korzystać z tego tradycyjnego medium. Inne nie działały.

Po 21:30 nadeszła noc, siedzieliśmy przy stole, korzystając z ozdobnych świec oraz z lampy solarnej, którą przynieśliśmy z ogrodu. O 23:10 w naszej okolicy przywrócono dostawy energii elektrycznej, w TV pokazywano kłopoty ludności i komentowano brak wyjaśnienia, co się faktycznie stało, że z krajowego systemu elektroenergetycznego w ciągu 15 sekund ubyło 15 GW mocy wytwórczychRano nie było łączności telefonii komórkowej i sieć internetowa nadal nie działała. Telefon uzyskał dostęp do sieci o 7:01, a internet zaczął funkcjonować o 7:30.” 

Czytaj więcej

Słona cena za alternatywne paliwa statków

Hiszpanie rozbudowali energetykę wykorzystującą alternatywne źródła energii, np. 24 kwietnia instalacje fotowoltaiczne dostarczyły do sieci 58,46 proc. energii, farmy wiatrowe 9,01 proc. Średnie dzienne ceny rynkowe energii elektrycznej w Hiszpani wyniosły 24 kwietnia 44,23 euro za MWh, gdy we Francji 53,54 euro, w Niemczech 81,99 euro w Holandii 84,13 a w Belgii 84,88. Hiszpanie uważali, że ich energetyka słoneczna będzie największym magnesem inwestycyjnym w Europie. 

Zarazem likwidowali elektrownie węglowe. Tylko w ostatnich pięciu latach zburzyli 7 takich obiektów, a udział węgla w produkcji prądu zmalał do 1 proc. z 16 proc. w 2014 roku. 

Jeszcze dzisiaj pozostają zdezorganizowane połączenia kolejowe po wczorajszym wyłączeniu energii w całej Hiszpani i Portugalii. Hiszpański operator kolejowy Renfe powiadomił po południu 29 kwietnia, że zawiesza wszystkie połączenia kolejowe w Galicji. „Osoby, które zdecydują się na podróż, proszone są o nieudawanie się na stacje do czasu odwołania. Informacje te przekażemy z odpowiednim wyprzedzeniem. Osoby zainteresowane mogą bezpłatnie poprosić o zwrot pieniędzy lub wymianę towaru za pośrednictwem wszystkich kanałów”.

Pozostało jeszcze 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Szynowy
Narodowy przewoźnik towarowy z potężną stratą
Szynowy
Blokady pociągów przez „Zielonych” kosztują 150 tys. euro za godzinę
Szynowy
Doskonały rok przed producentami taboru kolejowego
Szynowy
Pesymizm w branży kolejowej
Materiał Promocyjny
Tech trendy to zmiana rynku pracy
Szynowy
Polska firma może namieszać na światowym rynku symulatorów kolejowych