Czy pandemia przestraszyła inwestorów w Port Zewnętrzny w Gdyni?

Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A. formalnie uruchomił procedurę na wybór partnera prywatnego dla projektu „Budowa Portu Zewnętrznego w Porcie Gdynia”. Postępowanie prowadzone jest w formie dialogu konkurencyjnego.

Termin składania wniosków o dopuszczenie do postępowania kwalifikacyjnego to 15 stycznia 2021. Kolejnym etapem będzie wybór spośród wszystkich zgłoszeń, maksymalnie 5 podmiotów. Ze zwycięzcą zostanie podpisana umowa o PPP na zaprojektowanie, budowę oraz  eksploatację nowego terminala, która zwiąże Zarząd Portu Gdynia na ponad 30 lat.

Mniej dostaw z Azji

Sporządzone przed pandemią prognozy mówią, że w 2050 roku w polskich portach zostanie przeładowane 9,5 mln TEU, ponad trzy razy więcej niż w 2019 roku. Tymczasem pandemia zerwała łańcuchy dostaw i nie jest pewne, czy planowane wcześniej wzrosty zmaterializują się w zmienionych warunkach.

Czytaj więcej w: „To będzie jatka” — uważają spedytorzy na Wyspach

Znacząca część przemysłu zamierza szukać dostawców bliżej zakładów finalnych co oznacza, że długofalowo może zmaleć zapotrzebowanie na transport morski. Z badań przedstawionych przez EY wynika, że 83 proc. zarządzających spodziewa się regionalizacji dostawców. Wśród ankietowanych 37 proc. stwierdziło, że zwiększy produkcję w Europie.

Na dodatek, jak wynika z raportu EY, w tym roku inwestorzy infrastrukturalni zanotowali straty przekraczające 5 proc. zainwestowanych kapitałów w przypadku spółek nienotowanych oraz mających kontrakty na projekty infrastrukturalne. Inwestorzy działający na wolnym rynku zanotowali blisko 16-procentowe straty.

Czytaj więcej w: Drony strzegą portu w Gdyni

W 10-letniej perspektywie spółki nienotowane zanotowały średnio niemal 14-procetowy zwrot na kapitale, działające na podstawie kontraktów ponad 13-procentowy, zaś wolnorynkowe ponad 11-procentowy.

Inwestorzy nie uciekli

Mimo to pieniędzy nie powinno zabraknąć. Choć drugi kwartał z wynikiem 4,7 mld dol. zapisał się jednym z najniższych wyników w ostatniej dekadzie, to pierwszy był rekordowo wysoki (29,6 mld dol.). W rezultacie pierwsza połowa roku była niemal tak samo dobra jak w minionym. W trzecim kwartale mniej funduszy strukturalnych zgromadziło większe środki niż rok wcześniej. – Inwestorzy oceniają pandemię jako zjawisko przejściowe, a inwestycje infrastrukturalne są długofalowe. Mają nadzieję, że zanim zakończy się budowa, pandemia będzie przeszłością – uspokaja Maciej Ziomek, associate partner EY.

Czytaj więcej w: Unia ukarze armatorów za emisje CO2

Przykładem dobrego nastroju inwestorów jest oferta sprzedaży udziałów w trzech portach i terminalach ogłoszona przez Hellenic Republic Asset Development Fund, którą zainteresowało się 9 inwestorów. Fundusz zamierza w tym roku sprywatyzować 10 regionalnych portów.

Izraelski Government Companies Authority w lipcu ogłosiła przetarg na sprzedaż udziałów w porcie Haifa i są zainteresowani ta ofertą.

Czytaj więcej w: Port w Szczecinie ma pieniądze na pogłębienie kanału Dębickiego

Ziomek wskazuje, że w Europie tylko 7 proc. projektów infrastrukturalnych jest poważnie opóźnionych z powodu pandemii, zaś 4 proc. wstrzymanych. Także dane Portu Gdynia są optymistyczne. Od stycznia do października przeładunki w porcie wzrosły o 1,6 proc. w stosunku do ub.r.

Gdynia podwoi teren portu

Port Zewnętrzny w Gdyni będzie miał powierzchnię 151 ha, nabrzeża o długości 2,3 km i zdolność przeładunku 2,5 mln TEU. Na czterech stanowiskach będzie w stanie przyjmować kontenerowce o długości do 430 m i szerokości 60 m (w dalszej perspektywie 490 m i 70 m) oraz zanurzeniu 15,5 m.

Planowany Port Zewnętrzny w Porcie Gdynia. Fot. Port Gdynia

Foto: logistyka.rp.pl

Port Zewnętrzny będzie połączony z krajową siecią kolejową torami o długości 130 km. Powstanie 700 bezpośrednich miejsc pracy i 4200 w otoczeniu branżowym. – Port Zewnętrzny podwoi powierzchnię portu. Przyjęcie pierwszego statku przewidujemy w 2028 roku – zapowiada prezes Portu Morskiego Gdynia Adam Meller.

Czytaj więcej w: Powstanie suchy port w Emilianowie

Aby to się stało, do powodzenia projektu niezbędny jest partner zewnętrzny. – Potrzebny jest światowej klasy operator, który przyciągnie do Gdyni ładunki – uważa Ziomek. Stawka jest wysoka, bo terminal musi wpisać się w globalne połączenia żeglugowe. – Port Zewnętrzny będzie miał fundamentalne znaczenie dla regionu. Bez takiej inwestycji będzie bardzo trudno konkurować z Goeteborgiem lub Kłajpedą – przekonuje ekspert Artur Kiełbasiński.

– Budowa tego portu to powrót do idei, która przyświecała min. Kwiatkowskiemu, zakładającej że każdy statek, który wpłynie na Bałtyk, wpłynie również do Gdyni – przypomina członek Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie Rzeczypospolitej Polskiej Tadeusz Hatalski.

Gdańsk nie odpuszcza

Podobnie ambitne plany ma Gdańsk. – Nie chcemy zwalniać tempa, to nasze 5 minut. Inne porty też inwestują w infrastrukturę, a ten kto ją lepiej przygotuje zdobędzie rynek. My, a nie Hamburg czy Rotterdam możemy zasilać Rosję lub Skandynawię – uważa prezes zarządu Portu Morskiego Gdańsk Łukasz Greinke. Przypomina, że Gdańsk ma jedyny na Bałtyku terminal transoceaniczny.

Dodaje że port inwestuje, bo chce zaoferować taką samą jakość usług jak porty Europy Zachodniej. – Terminy obecnie realizowanych inwestycji są niezagrożone. Finanse są bezpieczne, mamy nawet lekką górkę w stosunku do planów finansowych – przyznaje prezes Portu Gdańsk.