Niepewna przyszłość wynajmu lokomotyw

Pomimo wsparcia unijnej biurokracji przewozy kolejowe maleją, co zwiększa ryzyko funduszy inwestujących w spółki wynajmu lokomotyw.

Publikacja: 19.12.2024 11:21

Niepewna przyszłość wynajmu lokomotyw

Lokomotywa Vectron MS Siemens Mobility

Foto: Siemens Mobility

W 2023 roku praca kolejowego transportu towarowego w EU zmalała o 4,9 proc. do 378,1 bln tkm, w tym przewozy kontenerów zmniejszyły się o 9,4 proc. Wzrosła jedynie praca przewozowa w przewozach pasażerskich, o 11,2 proc. w stosunku do 2022 roku i sięgnęły 429 mld paskm. 

Podobna sytuacja jest w Polsce: w przewozach pasażerskich obserwowany jest po dziesięciu miesiącach wzrost o 10,4 proc. (do 24 mln paskm), zaś w towarowych spadek o 5,4 proc. do 49 mld tkm, wynika z danych UTK. 

Kontenery nie zastąpią węgla

Komisja Europejska próbuje czarować rzeczywistość przewidując 1,5 proc. wzrostu PKB w 2025 roku, jednak nic nie zapowiada poprawy, europejska produkcja maleje. Wskaźniki ekonomiczne z Niemiec przeczą brukselskim prognozom. Instytut ifo podał, że niemiecki przemysł wytwórczy pesymistycznie patrzy w przyszłość i wskaźnik koniunktury zmalał w grudniu do 84,7 punktów, gdy w listopadzie wynosił 85,6 pkt. Przedsiębiorcy spodziewają się obniżenia eksportu, wskaźnik optymizmu eksporterów zmalał w grudniu do minus 6,1 punktu, gdy miesiąc wcześniej wynosił minus 5,8 punktu. Coraz mniej firm planuje zwiększenie zatrudnienia, a w przemyśle samochodowym, lokomotywie europejskiej gospodarki, słychać tylko o zwolnieniach. 

Czytaj więcej

Autonomiczne ciężarówki z aplikacją

Cargounit spodziewa się w Polsce i innych krajach Europy-Środkowo Wschodniej kontynuacji wymiany starszych lokomotyw na nowoczesne, jednak długoterminowe perspektywy towarowych przewozów kolejowych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej a zwłaszcza w Polsce nie są różowe. – Węgiel kamienny zużywany przez energetykę zawodową to ok. 30 mln ton rocznie przy całkowitej masie przewozów kolejowych w Polsce ok. 230 mln ton. Jeśli będziemy transformować energetykę w Polsce zgodnie z obecnymi planami do 2035 roku, to znikną przewozy około 30 mln ton węgla kamiennego i trzeba być świadomym ryzyka, bo przewozy kontenerów mimo dużej dynamiki nie zastąpią węgla. Stąd zwiększamy obecność za granicą i wchodzimy w transport pasażerski a nasze nowe lokomotywy wielosystemowe osiągają prędkość do 200 km/h. Ostatnio wynajęliśmy PKP Intercity 5 lokomotyw wielosystemowych Siemens Vectron do obsługi połączenia Baltic Express w relacji Praga-Gdynia. Inne platformy lokomotyw wielosystemowych dostępne na rynku nie mogą pochwalić się taką liczbą homologacji krajowych przy prędkości 200 km/h. Platforma lokomotyw wielosystemowych Vectron MS, na która postawiliśmy w Cargounit, stała się złotym standardem dla wiodących przewoźników towarowych i pasażerskich. Ze względu na to, że jesteśmy już podmiotem znanym i rozpoznawalnym za granicą otrzymujemy coraz więcej zapytań z rynków zagranicznych zarówno od prywatnych przewoźników jak i zapytania ze strony przewoźników narodowych na wynajem dużej liczby lokomotyw – podkreśla prezes zarządu Cargounit Łukasz Boroń. 

Tłok na torach

Pomimo zainteresowania wynajmem lokomotyw przez nowych operatorów na potrzeby nowych projektów lub w ramach modernizacji floty, po 2025 roku na polskim rynku wynajmu lokomotyw zrobi się gęsto. – Akiem zakupił 30 lokomotyw Dragon z dostawą w latach 2026-2027, a w 2026-2027 roku niedawno utworzony start-up planuje dostawę 40 lokomotyw Traxx i 10 lokomotyw Dragon. W 2026 mają być także dostarczone lokomotywy zakupione w ramach dotacji na projekty intermodalne z KPO. Spodziewam się presji na stawki w niektórych segmentach rynku (historycznie rocznie na rynku Newag plasował nie więcej niż 10 lokomotyw Dragon), nie wykluczam, że część lokomotyw naszej konkurencji może stać bez klienta – przewiduje Boroń. 

Podkreśla, że nowym graczom będzie trudniej: cena zakupu lokomotyw Dragon w najnowszym kontrakcie Newag jest o 3 mln zł droższa niż w podpisanej przez Cargounit umowie. – Wchodzący z powrotem na rynek producent lokomotyw wielosystemowych, który ma dostarczyć lokomotywy naszej konkurencji nie ma rozbudowanej organizacji serwisowej i wielokrotnie doświadczał opóźnień i problemów z homologacją – zaznacza prezes Cargounit. 

Czytaj więcej

Tankowce szarej floty bez ubezpieczenia

Mimo to inwestorzy w nową spółkę wynajmu lokomotyw OnTrain przekonują, że koleje będą rozwojową dziedziną transportu. – Zmiany prawa, konieczność redukcji emisji spalin w całym łańcuchu wartości produktu, realizowanie ekologicznego transportu, skłania dostawców i producentów do przesunięcia ładunków z dróg na kolej. Ponadto miliardy skierowane na modernizację istniejących i budowę nowych linii kolejowych w nadchodzącej dekadzie, będą również sprzyjać wzrostowi zapotrzebowania na nasze usługi – uważa Piotr Ignasiak z WBW Invest, jednego z udziałowców OnTrain. 

Najpopularniejsze są lokomotywy wielosystemowe 

Christian Kuhn z MD CK Rail&Logistics zauważa, że w ostatnim ćwierćwieczu banki, fundusze emerytalne oraz inwestycyjne zainwestowały w zakupy lokomotyw, które są wynajmowane. Miliardowe nakłady pozwoliły na częściowe odnowienie floty lokomotyw, a stopa zwrotu z zainwestowanego kapitału sięga do 10 proc., jeśli tabor jest intensywnie używany i sprawnie obsługiwany. 

W kontynentalnej Europie pracuje 27,7 tys. Lokomotyw, w tym 8100 to elektryczne, liniowe, z których połowa ma ponad 25 lat. Sprawę doboru sprzętu komplikują różne systemy zasilania: w Polsce i Belgii jest to prąd stały o napięciu 3 tys. volt, w krajach niemieckojęzycznych prąd zmienny 15 tys. volt, w Czechach zasilanie jest różne w zależności od linii. 

Czytaj więcej

Przewoźnicy jak kamikaze

Tylko w latach 2015-2019 firmy wynajmu zakupiły ok. tysiąc liniowych lokomotyw, z których połowa była wielosystemowa. W latach 2000-2004 przy podobnej skali zakupów, udział lokomotyw wielosystemowych sięgał jednej czwartej, a połowę stanowiły elektrowozy na prąd zmienny. 

Analiza SCI Verkehr prognozuje w najbliższych pięciu latach dalszy wzrost globalnego popytu na lokomotywy elektryczne w tempie 5,4 proc. rocznie z 6 mld euro w 2023 roku. Zapotrzebowanie w Europie także powiększy się, przewiduje SCI Verkehr. 

W 2023 roku praca kolejowego transportu towarowego w EU zmalała o 4,9 proc. do 378,1 bln tkm, w tym przewozy kontenerów zmniejszyły się o 9,4 proc. Wzrosła jedynie praca przewozowa w przewozach pasażerskich, o 11,2 proc. w stosunku do 2022 roku i sięgnęły 429 mld paskm. 

Podobna sytuacja jest w Polsce: w przewozach pasażerskich obserwowany jest po dziesięciu miesiącach wzrost o 10,4 proc. (do 24 mln paskm), zaś w towarowych spadek o 5,4 proc. do 49 mld tkm, wynika z danych UTK. 

Pozostało jeszcze 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Szynowy
Robi się tłok na rynku wynajmu lokomotyw
Szynowy
Na Jedwabnym Szlaku Rosja ustępuje pod naciskiem Chin
Szynowy
Rosja hamuje chiński eksport na Jedwabnym Szlaku
Szynowy
Tor przeszkód przez ukraińską granicę
Szynowy
Minister pojechał drugim pociągiem
Materiał Promocyjny
Nest Lease wkracza na rynek leasingowy i celuje w TOP10