Euro NCAP oceni bezpieczeństwo ciężarówek

Euro NCAP wskazuje, że ciężarówki stanowią 3 proc. flot, ale uczestniczą w 15 proc. wypadków z ofiarami. Stąd ocena czterech systemów bezpieczeństwa (użycie pasów bezpieczeństwa, koncentracji kierowcy, systemów wizyjnych i aktywnego tempomatu) oraz trzech systemów unikania kolizji (zapobiegania najechaniom, wspomagania zmiany pasa ruchu i manewrowania).

Politycy wyznaczyli cel „Wizja Zero”, który ma położyć kres ofiarom śmiertelnym ruchu drogowego. Euro NCAP pragnie zmotywować producentów samochodów ciężarowych, operatorów flot, przewoźników oraz władze miast i dróg do uznania bezpieczeństwa za strategiczny cel biznesowy, tworząc bezpieczniejsze środowisko dla kierowców ciężarówek i innych użytkowników dróg.

Euro NCAP tworzy protokoły do testów. Planuje się, że pierwszy zestaw wyników dla testowanych ciężarówek będzie dostępny zimą 2024-2025.Podobny mechanizm Euro NCAP zastosował wobec aut osobowych i lekkich dostawczych (od 2021 roku). W przyszłości ocena systemów bezpieczeństwa lekkich aut dostawczych i ciężarowych będzie ujednolicona i obejmie także autobusy.

Systemy bezpieczeństwa

Raport bezpieczeństwa Volvo Trucks sugeruje, że używanie pasów może zapobiec połowie przypadków śmiertelnych wśród pasażerów samochodów ciężarowych. Istnieją również dowody sugerujące, że wskaźnik zużycia pasów w samochodach ciężarowych jest mniejszy niż w osobowych.

Policja ocenia, że przyczyną 8% ofiar śmiertelnych była nieuwaga, a bardziej szczegółowe badania wykazują, że jest to raczej 20%. Dlatego systemy nadzorujące uwagę kierowcy mają znaczenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.

O niechronionych użytkowników dróg w zderzeniach z dużymi pojazdami użytkowymi zadbają systemy wizyjne. Ciężarówki wykonujące manewry z małą prędkością, np. skręt w lewo lub ruszanie z miejsca postojowego, powodują wypadki przy niskich prędkościach jazdy. Zwykle mają one poważne konsekwencje dla rowerzystów.

Na przyczynę tego typu kolizji może mieć wpływ wiele czynników. Rowerzysta może znaleźć się w martwym punkcie, być niewidoczny z okna lub przez lusterka boczne. Systemy wizyjne mają ułatwić kierowcy wczesne wykrycie rowerzysty lub uniemożliwić kierowcy wykonanie manewru w obecności niechronionego użytkownika drogi.

Aktywny tempomat to kolejne urządzenie, które od listopada będzie oceniane przez Euro NCAP. Analiza danych dotyczących wypadków drogowych w Europie (w których brał udział co najmniej jeden samochód ciężarowy) ujawniła, że zderzenia przód-tył pojazdów ciężarowych stanowią 9% wypadków samochodów osobowych oraz ofiar śmiertelnych wśród pasażerów lekkich pojazdów dostawczych i 17% ofiar śmiertelnych wśród pasażerów samochodów ciężarowych. Biorąc pod uwagę każdy stopień ciężkości obrażeń, liczby te rosną odpowiednio do 20 % i 49 %.

Adaptacyjny tempomat (ACC) to coraz bardziej dostępna funkcja dla pojazdów ciężarowych, która podobnie jak autonomiczne hamowanie awaryjne (AEB) monitoruje sytuację na drodze i ruch uliczny. Po włączeniu przez kierowcę reguluje prędkość i utrzymuje bezpieczną odległość od pojazdu poprzedzającego i może pomóc w uniknięciu kolizji. Informacje z branży sugerują, że ta funkcja jest powszechnie wykorzystywana przez kierowców.

Samochody ciężarowe muszą być wyposażone w stałe ograniczniki prędkości regulujące ich maksymalną prędkość do 90 km/h. Rozporządzenie w sprawie homologacji typu będzie wymagało od 2024 roku zamontowania systemu informującego kierowcę o panującym na drodze ograniczeniu prędkości. Narzuca ono standardy techniczne, pozwala, aby producent oferował kierowcy możliwość automatycznego sterowania prędkością, mieszcząca się w dozwolonym limicie. Protokół badań Euro NCAP ma na celu podniesienie standardu tych systemów.

Systemy unikania kolizji

Producenci oferują ciężarówki wyposażone w urządzenie nadzorujące drogę przed pojazdem, które w razie wykrycia przeszkody ostrzega kierowcę i mogą uruchomić automatyczne hamowanie. Euro NCAP nazywa tę technologię autonomicznym hamowaniem awaryjnym (AEB).

Badania prowadzone w USA ustaliły, że AEB zmniejszyło liczbę wypadków samochodów ciężarowych , których przyczyną jest najechanie z przodu i z tyłu o 41%. W Niemczech stwierdzono zmniejszenie liczby wypadków o 37%.

Analiza danych dotyczących wypadków drogowych w Europie wykazała, że kolizje z pieszymi odpowiadają za 16% ofiar śmiertelnych w kolizjach samochodów ciężarowych, a rowerzyści za kolejne 10%. Jak wynika z badania Euro NCAP przeprowadzonego z policją w Londynie, 40–45% wszystkich wypadków śmiertelnych z udziałem samochodów ciężarowych i pieszych ma miejsce w wyniku zderzenia samochodu ciężarowego poruszającego się z normalną prędkością. W takich sytuacjach dochodzi do 20% ofiar śmiertelnych wypadków z udziałem pieszych. Jeśli chodzi o rowerzystów, 22% wszystkich wypadków śmiertelnych z udziałem rowerzystów ma miejsce podczas manewrowania ciężarówką.

Dlatego ważne są systemy wspomagania zmiany pasa ruchu i manewrowania, które automatycznie interweniują i uruchamiają hamowanie, gdy pojazd ciężarowy znajduje się w konflikcie z niechronionym uczestnikiem ruchu.

Podobne jest znaczenie systemów mających za zadanie utrzymanie pojazdu w pasie ruchu. Zjechanie z pasa ruchu pojazdów ciężarowych jest jedną z głównych przyczyn zderzeń czołowych. Analiza danych dotyczących wypadków drogowych w Europie wykazała, że są to wypadki czołowe, a pojedyncze zderzenia pojazdów z udziałem samochodów ciężarowych stanowią 7% wszystkich ofiar śmiertelnych w ruchu drogowym.

System ostrzegania o opuszczeniu pasa ruchu (LDW) jest obowiązkowym wyposażeniem dla nowych samochodów ciężarowych.