Blisko 200 mld zł na transport

W ostatnich latach Polska zainwestowała z unijnych funduszy blisko 200 mld zł w transport. W kolejnej, po 2027 roku, tak dużych pieniędzy już nie dostaniemy.

Publikacja: 13.09.2024 09:19

Blisko 200 mld zł na transport

Foto: GDDKiA

Po 2027 Polska będzie miała mniej pieniędzy z unijnych funduszy spójności i mniej pieniędzy ze środków wyrównawczych, co wynika z postępów gospodarczych kraju. Negocjacje rozpoczną się podczas polskiej prezydencji (w pierwszej połowie 2025 roku), a formalnie w czerwcu 2025 roku. sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Jan Szyszko przyznaje, że Polska jest dobrze oceniania jako beneficjent unijnych funduszy, które są sprawie zagospodarowywane i widać ich efekty, także w sferze transportu. 

Drogi na pierwszym miejscu

Polska pozyskała od 2007 roku 195,3 miliardów złotych na rozwój transportu, wynika z danych Centrum Unijnych Projektów Transportowych. Z perspektywy na lata 2007-2013 było to 86 mld zł, w perspektywie 2014-2020 dofinansowanie sięgnęło 109,3 mld zł, zaś w latach 2021-2027 było to 95,7 mld zł. – Wieloletnie i efektywne wykorzystanie Funduszy Europejskich w poszczególnych sektorach transportu pozwoliło na znaczne podniesienie jakości infrastruktury w naszym kraju. Sieć transportowa jest coraz bardziej spójna, podróże są bezpieczne i bardziej komfortowe – zaznacza dyrektor Centrum Unijnych Projektów Transportowych Joanna Lech. 

Czytaj więcej

InPost płaci większe podatki niż konkurencja razem wzięta

W podziale na programy, 86 mld zł przypadło na Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko w latach 2007-2013 i do tego 88,1 mld zł w latach 2014-2020. Na fundusz Łącząc Europę (CEF) przypadło 19,5 mld zł, a na Program Operacyjny Polska Wschodnia 1,7 mld zł. 

CUPT podlicza, że na drogi trafiło 101,7 mld zł, na koleje 57,8 mld zł, do miast 32,6 mld zł (w tym 7,4 mld zł na warszawskie metro), do sektora paliw alternatywnych 21,9 mld zł, na rozwój przewozów intermodalnych 4,2 mld zł i 1,9 mld zł na rozwój sektora lotniczego. 

Największym beneficjentem unijnych funduszy jest GDDKiA, która do 1 maja 2024 roku GDDKiA wybudowała 4399 km szybkich dróg. Generalna Dyrekcja zarządzała 1 maja 2024 roku siecią 1949,2 km autostrad oraz 3267,9 km dróg ekspresowych. 

Efektem dofinansowywania przez unijne fundusze jest wybudowanie ponad 3,7 tys. km dróg. 

Koleje, poza remontami torów (tylko w bieżącej perspektywie rozbudowa lub budowa 128 km oraz modernizacja 1069 km), wyposażyły ponad 15,4 tys. km linii kolejowych w systemem ERTMS/ETCS i wyremontowały niemal 100 dworców. Unijne dofinansowanie pozwoliło także na zakup 5 258 nowych pojazdów kolejowych. 

CUPT zaznacza, że wkrótce rozpocznie się nabór dotyczący cyfryzacji transportu, czyli wyposażenia pojazdów kolejowych w system ERTMS zwiększający bezpieczeństwo ruchu oraz poprawiający komfortu pracy maszynistów. Planowany termin ogłoszenia naboru zależy od akceptacji programu pomocowego przez KE, ale ma nastąpić jeszcze w 2024 roku. 

Czytaj więcej

Kolejowe przewozy z Chin na rekordowym poziomie

KPO z kolejami

Pilnym zadaniem jest efektywne wykorzystanie funduszy KPO, wstrzymywanych przez UE. Na transport przeznaczonych jest 25,9 mld zł. CUPT rozpatruje 167 wniosków złożonych przez podmioty zainteresowane pozyskaniem tych funduszy (dla porównania w ocenie jest 120 wniosków z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko oraz 3 z Funduszy Europejskich dla Polski Wschodniej). 

Zgodnie w wytycznymi UE ciężar działań przenosi się z dróg na kolej. W perspektywie 2021-2027 CUPT podpisał 48 umów z sektora kolejowego i 15 z sektora drogowego. Warte 10 mld euro programy kolejowe KPO obejmują rewitalizację 250 km linii, eliminację 180 wąskich gardeł na sieci kolejowej (w tym likwidację przejazdów jednopoziomowych) oraz zakup 381 elektrycznych zespołów trakcyjnych dla połączeń regionalnych i długodystansowych. 

Transport intermodalny ma uzyskać wsparcie dla budowy lub rozbudowy 5 terminali intermodalnych oraz zakup 200 jednostek taboru kolejowego. Operatorzy w trybie konkursowym będą walczyć o dofinasowanie instalacji urządzeń pokładowych ERTMS na 144 pojazdach. Ministerstwo Funduszy zabiega w KE o jak najwyższe dofinansowanie, a zgoda Brukseli jest konieczna, ponieważ subwencja jest traktowana jako pomoc publiczna. 

W KPO na drogi samochodowe przeznaczone jest 4,5 mld euro. Za te pieniądze nastąpić ma zakończenie budowy obwodnic o łącznej długości 90 km, likwidacja czarnych punktów w 305 lokalizacjach, instalacja 128 szt. automatycznych urządzeń nadzoru.

Czytaj więcej

Potężny wzrost liczby restrukturyzacji wśród firm transportowych

Miasta otrzymają dofinansowanie na zakup 579 pojazdów zeroemisyjnych i niskoemisyjnych oraz 88 nowych tramwajów. CUPT zapewnia, że jest w kontakcie z beneficjentami i producentami, aby zamknąć program do połowy 2026 roku. 

Po 2027 Polska będzie miała mniej pieniędzy z unijnych funduszy spójności i mniej pieniędzy ze środków wyrównawczych, co wynika z postępów gospodarczych kraju. Negocjacje rozpoczną się podczas polskiej prezydencji (w pierwszej połowie 2025 roku), a formalnie w czerwcu 2025 roku. sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Jan Szyszko przyznaje, że Polska jest dobrze oceniania jako beneficjent unijnych funduszy, które są sprawie zagospodarowywane i widać ich efekty, także w sferze transportu. 

Pozostało 89% artykułu
Drogowy
W naczepach jazda w dół bez trzymanki
Drogowy
Czy umowa dwustronna zakończy szykanowanie polskich przewoźników we Francji?
Drogowy
Przewoźnicy wydzierają sobie rynek, górą Litwini
Drogowy
Na rynku ciężarówek regres dekady
Drogowy
Kierowcy ciężarówek: pomogą i obronią