Handel emisjami pchnie ceny transportu na wyżyny

Analitycy banku Pekao BP w raporcie „Wpływ Pakietu Fit for 55 na polską gospodarkę” szacują, że emisje dwutlenku węgla z transportu ciężarowego będą kosztować w 2030 roku 5,6 mld euro, to jest 25,2 mld zł. 

Według danych GUS, przychody transportu samochodowego w 2020 roku wyniosły 134 mld zł, zatem jego objęcie systemem ETS zwiększy koszty o blisko 19 proc. 

Paliwa coraz droższe

Tylko w 2026 roku polscy użytkownicy zapłacą ponad 0,5 mld euro za emisje CO2, zaś w 2030 roku ich koszt przekroczy 1,7 mld euro, czyli prawie 8 mld zł. 

Nie jest to koniec podwyżek, bowiem droższy będzie także tabor. Przewoźnicy muszą liczyć się z dwa razy wyższą ceną elektrycznych lub wodorowych ciężarówek. Wyższe o 100 proc. ceny taboru przełożą się na 30-procentowy wzrost cen usług transportowych. 

Drożeją paliwa i nie ma co liczyć, że za kilka lat prąd lub wodór będą tańsze. Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych przewiduje w raporcie „Polska Net-Zero 2050”, że dynamika średnich kosztów wytwarzania energii elektrycznej w Polsce będzie w kolejnych latach rosła z 1 proc. do 1,7 proc. w 2040 roku i w 2050 roku będą o 60 proc. wyższe od notowanych w 2020 roku. CAKE oblicza, że przełoży się to na 25-procentowy wzrost cen energii elektrycznej. Jednocześnie Centrum zastrzega, że nie uwzględniło niebagatelnych kosztów budowy sieci przesyłowej. Natomiast ceny paliw ropopochodnych w 2050 roku wzrosną o 100 proc. 

Autorzy raportu CAKE prognozują, że zużycie prądu przez transport wyniesie w 2030 roku 5 TWh, zaś w 2050 roku może sięgnąć 50 TWh, z czego połowę zużyje transport towarowy. Spodziewają się także dużego wzrostu popytu na wodór, który w 2040 roku może wynieść 40 tys. ton oraz 280 tys. ton w 2050 roku. 

Centrum prognozuje, że w 2035 roku ciężarowe samochody z napędem elektrycznym i wodorowym będą stanowiły 2 proc. floty, a w 2050 roku ten odsetek powiększy się do blisko 70 proc. 

Kosztowna sieć ładowarek

Europejskie Stowarzyszenie Producentów Samochodów ACEA alarmuje, że budowa sieci dużych ładowarek (o mocach dochodzących do 1 MW) dla ciężarówek oraz wydajnych stacji wodoru powinna zacząć się w najbliższych latach, jeżeli unijne cele mają zostać osiągnięte. 

ACEA podkreśla, że propozycje unijne są niewystarczające. Realne potrzeby są 2-3 krotnie większe, szacuje przemysł. Tylko w Polsce, w 2025 roku powinno działać 600 stacji ładowania dla ciężarówek, a 5 lat później już 2050. ACEA szacuje, że w 2030 roku po europejskich drogach będzie jeździć 270 tys. ciężkich samochodów o napędzie elektrycznym, pobierających prąd z baterii. 

Do tego pojawią się ciężarówki wodorowe, wytwarzających elektryczność z wodoru. Stowarzyszenie przypomina, że np. stacje wodorowe powinny być już w 2027 roku rozstawione co 300 km przy głównych drogach. 

Jeżeli transport drogowy nie zostanie objęty systemem ETS, wówczas Bruksela zakłada, że do 2030 roku obniży emisje dwutlenku węgla o 7,7 proc. w stosunku do roku 2005, czyli do poziomu sprzed dużej ekspansji tej branży. Eksperci Pekao BP podkreślają, że będzie to możliwe jedynie dzięki przeniesieniu części przewozów na kolej.