Czy uda się powstrzymać ukraińską konkurencję na unijnym runku?

Batem na nieuczciwą, jak utrzymują polscy przewoźnicy, ukraińską konkurencję będzie elektroniczny system kontroli zezwoleń.

Publikacja: 17.06.2024 16:11

Czy uda się powstrzymać ukraińską konkurencję na unijnym runku?

Foto: Ukrinform

Do 18 czerwca muszą zakończyć się negocjacje Komisji Europejskiej i Ukrainy w sprawie umowy transportowej. Rządy, w tym Polska, zaproponowały 8 zmian do umowy. Już wiadomo, że ministrowie transportu nie przyjęli zmiany zakresu stosowania umowy, czyli do UE nadal mogą wjeżdżać ukraińskie ciężarówki na pusto, ale będzie kontrolowany cel ich wjazdu i przewoźnik będzie musiał złożyć konieczne wyjaśnienia. Właśnie opracowanie szczegółów technicznych zajmuje najwięcej czasu. 

Ukraina nie zgadza się na żadne zmiany, jej przedsiębiorcom odpowiada w zasadzie nieskrępowany dostęp do transportowego rynku UE. Tamtejsi przedsiębiorcy rozbudowują flory, w 2023 roku na Ukrainie zarejestrowano ponad 6 tys. nowych cywilnych ciężarówek i zapewne wielokrotność tej liczby używanych. 

Czytaj więcej

Drobnicowe ożywienie w całej Europie

Polska Straż Graniczna zauważyła duży wzrost liczby pojazdów o złym stanie technicznym i coraz częściej wydaje zakazu wjazdu do Polski. – Cały czas zauważalna jest tendencja wzrostowa od 2021 roku – zaznacza dyrektor Departamentu Transportu MI Renata Rychter. 

Fatalny stan techniczny

Z danych Ministerstwa Infrastruktury wynika, że inspektorzy ITD przeprowadzili w 2024 roku 92 284 kontrole, z których 39,5% dotyczyło przewoźników zagranicznych. Udział samochodów zagranicznych wśród kontrolowanych wyniósł w styczniu 19,4%, w kwietniu 54,4%, w maju 51,4%. Pierwszy tydzień czerwca zaznaczył się spadkiem do 47%. 

Wśród skontrolowanych 15 695 aut (17 %) miało rejestracje z krajów trzecich (czyli poza unijnych), wśród których przeważają ukraińskie. W pierwszym kwartale samochody z krajów trzecich stanowiły nieco ponad 10 % poddanych inspekcji, zaś w kwietniu i maju odsetek był ponad dwukrotnie wyższy. W pierwszym tygodniu czerwca przekroczył 20 proc. 

Dyrektor Departamentu Transportu wskazuje, że od 15 stycznia do 14 maja liczba kontroli samochodów z rejestracją ukraińską wzrosła o 213 proc. do 9464, natomiast liczba wydanych decyzji na przewoźnika wzrosła o 230 proc. 

Czytaj więcej

Trwa zapaść w rejestracjach ciągników siodłowych

Liczba mandatów nałożonych na kierowców wzrosła o 264 proc., a liczba zatrzymanych dowodów rejestracyjnych o 340 proc. – Najwięcej naruszeń dotyczyło stanu technicznego samochodów, manipulacji tachografu, służby wykryły także liczną grupę niepłacącą myta, przekraczającą prędkość i jazdę przez skrzyżowanie na czerwonym świetle – wymienia Rychter. 

Lepsze kontrole

Główny inspektor transportu drogowego Artur Czapiewski przyznaje, że podległe mu służby nie notują masowej skali kabotaży i przerzutów. – Wiele oskarżeń nie znalazło potwierdzenia w wynikach kontroli – podkreśla Czapiewski. – W kolejnych miesiącach będziemy realizować kontrolę chroniące unijny rynek transportowy – zapowiada główny inspektor. 

Wskazuje, że brak współpracy z inspekcjami niemieckimi, czeskimi, słowackimi i ukraińskimi utrudniał działanie. 

Ministerstwo Infrastruktury planuje jednak wdrożyć komputerowy system kontrolo zezwoleń i to w trybie bez uzgodnień międzyresortowych. Projekt trafi bezpośrednio pod obrady Rady Ministrów. 

Kontrola zezwoleń w systemie SENT ruszy w lipcu i obejmie na początek zezwolenia na kraje trzecie. W przyszłym roku system obejmie także kontrolę zezwoleń na kraje trzecie dla unijnych przewoźników. 

Czytaj więcej

Ponadnormatywni domagają się harmonizacji

Zagraniczny przewoźnik będzie miał obowiązek zarejestrować się w systemie i w ten sposób zezwolenie będzie „skasowane”. Początkowo ITD będzie miało dostęp do danych geolokalizacyjnych, czyli sprawdzi, jak pojazd poruszał się po drogach, o ile przewoźnik zarejestrował się w systemie. Bez geolokalizatora nie będzie możliwości kontroli.

System przygotowywany jest przez Ministerstwo Finansów. Docelowo kontrola ma przebiegać zdalnie, podobnie jak w systemie e-Toll. Dane z SENT będą służyły do analizy ryzyka wobec przewoźników z krajów trzecich. 

Do 18 czerwca muszą zakończyć się negocjacje Komisji Europejskiej i Ukrainy w sprawie umowy transportowej. Rządy, w tym Polska, zaproponowały 8 zmian do umowy. Już wiadomo, że ministrowie transportu nie przyjęli zmiany zakresu stosowania umowy, czyli do UE nadal mogą wjeżdżać ukraińskie ciężarówki na pusto, ale będzie kontrolowany cel ich wjazdu i przewoźnik będzie musiał złożyć konieczne wyjaśnienia. Właśnie opracowanie szczegółów technicznych zajmuje najwięcej czasu. 

Pozostało 89% artykułu
Drogowy
Które z firm transportu drogowego dotrwają do września?
Drogowy
Protest przewoźników w skromniejszej formie
Drogowy
Na wakacje w dużych korkach z powodu protestu przewoźników
Drogowy
Czy nadchodzi ożywienie gospodarcze?
Drogowy
Trwa zapaść w rejestracjach ciągników siodłowych
Materiał Promocyjny
Sztuczna inteligencja może być wykorzystywana w każdej branży