Agencje celne na unijnym celowniku

Agencje celne przygotowują się na nowy Unijny Kodeks Celny, który może doprowadzić do upadku mniejszych agencji i w rezultacie do monopolizacji rynku przez dużych graczy.

Publikacja: 14.07.2025 22:44

Agencje celne na unijnym celowniku

KAS, granica terminal Ukraina

Foto: KAS

Ogólne Warunki Działalności Agencji Celnej 2025 (OWDAC 2025) to dokument regulujący współpracę pomiędzy agencjami celnymi, a ich klientami. Przygotowany przez Polską Izbę Spedycji i Logistyki wzorzec ma na celu ujednolicenie standardów w branży, ochronę interesów agencji celnych, a także ograniczenie ryzyka prawnego. – Przez lata wiele z tych zasad funkcjonowało na zasadzie zwyczaju, ustnych ustaleń czy wzorców rynkowych. My postanowiliśmy to uporządkować – i stworzyć ramy, które będą zrozumiałe, przejrzyste i praktyczne zarówno dla agencji, jak i dla firm zlecających im obsługę celną – tłumaczy współautorka OWDAC 2025 i radca prawny PISiL Hanna Woźniak. 

Dzięki tym ogólnym warunkom agencje celne zyskują większą pewność w zakresie odpowiedzialności, rozliczeń oraz zabezpieczeń finansowych. – Agencje celne w przeważającej ilości przypadków ponoszą wobec organów odpowiedzialność solidarną wraz z importerem i tym samym są obciążone ogromnym ryzykiem prawnym – przypomina radca prawny Magdalena Szumiło. 

Czytaj więcej

Bez ukraińskiego zboża terminale nie mają pracy

Mniejsze ryzyko

Warunki obejmują wszystkie kluczowe elementy współpracy – od zasad przyjmowania oferty, przez odpowiedzialność stron, aż po kwestie związane z dokumentacją, reprezentacją i bezpieczeństwem danych. – Dokument jest dostosowany do realiów codziennej pracy agencji i zgodny z przepisami prawa celnego oraz cywilnego – podkreśla Woźniak. 

Jedną z kluczowych zalet OWDAC 2025 jest jasne rozdzielenie obowiązków spoczywających na agencji celnej i jej zleceniodawcy. – Dokument eliminuje wiele niejasności, które wcześniej prowadziły do konfliktów, szczególnie w zakresie odpowiedzialności za błędne lub niekompletne informacje. Dzięki temu możliwe jest lepsze zarządzanie ryzykiem prawnym po obu stronach – dokument ten pozwala obu stronom lepiej zrozumieć podział odpowiedzialności oraz oczekiwań w ramach współpracy – zauważa radca prawny Joanna Taraszewska-Chmiel. 

Reklama
Reklama

W przypadku OWDAC 2025 nie chodzi o to, by agencje celne nie odpowiadały w ogóle za błędne wykonanie usługi. – Chodzi o to by złagodzić bardzo rygorystyczne zasady odpowiedzialności, które obciążają agencje celne z mocy powszechnie obowiązujących przepisów prawa oraz by zmitygować odpowiedzialność agencji tak, by była współmierna do wynagrodzenia za wykonaną usługę – zauważa Magdalena Szumiło. 

Przygotowany przez PISiL wzorzec nabiera znaczenia w kontekście przygotowywanego nowego Unijnego Kodeksu Celnego (nUKC). Kodeks wprowadza pojęcie „pojedynczej osoby odpowiedzialnej”, które zakłada, że jeden podmiot w łańcuchu dostaw będzie odpowiedzialny za zgodność towaru z przepisami celnymi i pozacelnymi (niefiskalnymi). – To czyni inicjatywę wydania OWDAG tym bardziej uzasadnioną. Niewykluczone, że po przyjęciu ostatecznej wersji Kodeksu Celnego trzeba będzie, dopiero co wydany dokument warunków aktualizować – przypuszcza przewodniczący PISiL Marek Tarczyński. 

Czytaj więcej

Naczepy: klimat rynkowy dużo gorszy niż w ubiegłym roku

Monopolizacja rynku agencji celnych

W przypadku pośredniego przedstawicielstwa, agent celny reprezentujący agencję celną może być traktowany jako importer nawet jeśli nie jest właścicielem towaru ani jego producentem.

Oznacza to, że administracje skarbowe będą mogły pociągnąć do odpowiedzialności agencje celne (o ile koncepcja stanie się obowiązującym przepisem), szczególnie gdy agencje będą działać jako pośrednicy w imieniu podmiotów spoza UE. 

Czyli agencje celne będą mogły odpowiadać nie tylko za dług celny, ale również za zgodność z przepisami niefiskalnymi. Biorąc pod uwagę zakres oraz ilość przepisów zapewnienie zgodności jest praktycznie niewykonalne bez specjalistycznej wiedzy z zakresu prawa: produktowego, środowiskowego, etykietowania, dostępu do danych technicznych i dokumentacji producenta.

Reklama
Reklama

Europejskie Stowarzyszenie Spedycji, Transportu, Logistyki i Usług Celnych CLECAT alarmuje, że jest to nieproporcjonalne obciążenie dla pośredników, którzy nie mają wpływu na projektowanie, produkcję, ocenę zgodności/bezpieczeństwa ani skład towarów. – Poszerzanie odpowiedzialności agencji celnych to stała praktyka nie tylko unijnej, ale i rodzimej administracji. W „usytuowaniu” agencji celnej między administracją celno-skarbową a importerem/eksporterem, ta pierwsza traktuje agencje jako stosunkowo pewne i poręczne zabezpieczenie fiskalnego interesu skarbu państwa, poprzez system zabezpieczeń należności celno-podatkowych składanych przez agencje oraz poważnej odpowiedzialności, która ciąży nie tylko na agencji celnej jako osobie prawnej, ale i osobiście na jej pracownikach. W efekcie może dojść do dekompozycji rynku i wzmocnienia pozycji większych firm, w tym sieciowych o charakterze międzynarodowym. Taki proces obserwujemy już obecnie, żeby przywołać znane na rynku firmy, jak C. Hartwig Gdynia, Rusak, czy komasująca swoje struktury Ligentia – wymienia Tarczyński.

Ogólne Warunki Działalności Agencji Celnej 2025 (OWDAC 2025) to dokument regulujący współpracę pomiędzy agencjami celnymi, a ich klientami. Przygotowany przez Polską Izbę Spedycji i Logistyki wzorzec ma na celu ujednolicenie standardów w branży, ochronę interesów agencji celnych, a także ograniczenie ryzyka prawnego. – Przez lata wiele z tych zasad funkcjonowało na zasadzie zwyczaju, ustnych ustaleń czy wzorców rynkowych. My postanowiliśmy to uporządkować – i stworzyć ramy, które będą zrozumiałe, przejrzyste i praktyczne zarówno dla agencji, jak i dla firm zlecających im obsługę celną – tłumaczy współautorka OWDAC 2025 i radca prawny PISiL Hanna Woźniak. 

Pozostało jeszcze 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Krajowe
Strajk włoski inspektorów transportu drogowego
Krajowe
Prób długich zestawów nie będzie
Krajowe
Długie zestawy w sejmowej poczekalni
Krajowe
Od dzisiaj przewoźnicy mogą ubiegać się o dopłaty do e-ciężarówek
Krajowe
Publiczne przewozy autobusowe przejmą marszałkowie
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama