Przed PKP Cargo najtrudniejszy egzamin

Mały popyt na przewozy i gęstniejąca konkurencja utrudnią restrukturyzację PKP Cargo, która musi zwiększyć efektywność działania.

Publikacja: 23.10.2024 07:20

Przed PKP Cargo najtrudniejszy egzamin

Foto: Siemens Vectro należący do PKP Cargo / fot. PKP Cargo

Inwestorzy są zachwyceni postępami w uzdrawianiu PKP Cargo, akcje wyceniane były na koniec sesji 22 października na 16,2 zł, o blisko 13 proc. więcej niż rok temu. W restrukturyzację spółki mocno wierzy p.o. prezesa zarządu Marcin Wojewódka, który regularnie dokupuje akcje, ostatnio dokonała tego 21 października, nabywając tysiąc akcji i płacąc za każdą 16,69 zł. 

Zarządowi spółki udało się złamać związki zawodowe, ale teraz stoi przed znacznie trudniejszym egzaminem: musi przekonać klientów, że PKP Cargo jest wiarygodnym partnerem, o wysokiej sprawności działania. 

Czytaj więcej

Czy ESG zagrozi istnieniu polskich firm?

A dla kolei nadchodzą ciężkie czasy, bo wzmaga się konkurencja, co widać po cenach przetargów. Dla Enei PKP Cargo będzie wozić węgiel w cenie 15,4 zł za tonę. Dla Tauronu i Grupy PGE ceny co prawda przekraczają 30 zł, ale w 2019 roku Grupa PGE płaciła 32 zł za przewóz tony. Stagnacja stawek widoczna jest także w przewozach samochodowych, ponieważ cały rynek transportowy jest pod psem. 

PKP Cargo musi jednocześnie zwiększyć efektywność funkcjonowania. Z danych za 2023 rok wynika, że przychód PKP Cargo na zatrudnionego wyniósł 275,5 tys. zł, gdy w DB Cargo 569 tys., w PKP LHS 448 tys. zł, w Orlen Kolej 882,6 tys. zł. 

Do wypracowania takich samych przychodów PKP Cargo potrzebuje dwa-trzy razy więcej ludzi niż konkurencja. Branża przyznaje, że zmniejszenie zatrudnienia jest niezbędne, ale to nie może być wszystko, bowiem nadchodzą nowe wyzwania. 

Węgiel znika

W najbliższych kilkunastu latach znikną przewozy węgla. W 2023 r. grupa towarów węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropa oraz gaz ziemny miała największy udział w przewozach kolejowych według masy. Jej udział w masie przewiezionych towarów wyniósł 33,1% (76,6 mln ton) podaje Urząd Transportu Kolejowego. W ub.r. sprzedaż węgla w Polsce przekroczyła 46 mln ton, o przeszło 12 proc. mniej niż w 2022 roku. 

Na przestrzeni ostatniej dekady znaczenie tej grupy towarowej maleje w ogóle przewozów. W 2010 roku masa surowców z tej grupy towarów stanowiła 44,9 proc. masy wszystkich towarów ogółem, a w ubiegłym mniej niż jedną trzecią. W wartościach bezwzględnych masa węgla kamiennego, brunatnego, ropy i gazu ziemnego spadła w ostatniej dekadzie o 16,9 mln ton (z 93,5 mln ton do 76,6 mln ton), porównuje UTK.  

Liderem w przewozach towarowych pozostało PKP Cargo, które przetransportowało blisko 232 mln ładunków, w tym 32,7 proc. stanowił węgiel kamienny, ale jego masa zmalała w 2023 roku o ponad 12 proc. 

Czytaj więcej

Jak branża TSL ma raportować ESG?

PKP Cargo wykonało w 2023 roku pracę przewozową na poziomie 20,6 mld tonokilometrów. Udział rynkowy tego przewoźnika zmniejszył się rok do roku z 39,23 proc. do 33,51 proc., zaznacza UTK. 

Na dodatek robi się gęsto od konkurencji. Urząd podlicza, że w 2023 roku transport ładunków koleją realizowało 80 przewoźników, 31 z nich odpowiadało za przewóz 93 proc. całkowitej masy ładunków, realizując przewozy na poziomie przynajmniej 1 mln ton rocznie.

14 przewoźników wykonało pracę przewozową, która przekroczyła 1 miliard tonokilometrów. Ich udział w rynku stanowił pod tym względem prawie 80 proc. Pod względem udziału w rynku według wykonanej pracy przewozowej w 2023 r. – w porównaniu do 2022 r. – o 3 wzrosła liczba spółek, których udział rynkowy przekroczył 0,5 proc. Łącznie w 2023 r. było 29 takich przewoźników. 

Niezależni przewoźnicy nie tylko zwiększają wykonaną pracę, ale i doposażają się. UTK zaznacza, że w zeszłym roku, po raz pierwszy od 2018 roku, wzrosła liczba wagonów towarowych. Na rynku było 83 761 wagonów (83 429 w 2022 r.). Liczba wszystkich pojazdów wzrosła z 87 472 w 2022 roku do 87 973. 

Kontenery nie rosną

W powszechnym przekonaniu szansą dla kolejowych spółek może być transport kontenerów. W 2023 roku w transporcie intermodalnym przewieziono 24,5 mln ton ładunków. UTK wylicza, że masa towarów przewiezionych koleją w ramach transportu intermodalnego stanowiła 10,6 proc. masy towarów przewiezionej koleją ogółem, a praca przewozowa 13,7 proc. całkowitej pracy przewozowej wykonanej w transporcie kolejowym. 

Czytaj więcej

Radomsko na zielonym korytarzu

W Europie Zachodniej udział przewozów intermodalnych jest większy, w niektórych krajach nawet blisko dwa razy. Nawet gdyby koleje podwoiły przewozy intermodalne, zdobędą tym samym ok. 25 mln ton, gdy masa przewożonego węgla jest blisko dwa razy większa. Zatem w 2030 roku kolej straci w stosunku do ubiegłorocznych wyników ok. 10 proc. przewiezionej w ub.r. masy. 

Na dodatek rynek intermodalny przyciąga coraz więcej graczy. W 2023 roku na rynku funkcjonowało 29 przewoźników. Część z nich po raz pierwszy zaczęło działalność w zakresie transportu intermodalnego – m.in. Laude Smart Intermodal, LokoTrain, Lubelski Węgiel Bogdanka czy Ost-West Logistics Poland. Część przewoźników, m.in. EP Cargo czy Inter Cargo, po przerwie w 2022 roku powróciło do świadczenia usług przewozu kontenerów. 

Przy takim natłoku nie dziwi erozja udziałów lidera. W 2020 roku udziały PKP Cargo wynosiły 42,7 proc. dla pracy przewozowej i 35,9 proc. dla masy. W 2023 roku udział PKP Cargo w przewozach intermodalnych wyniósł 19,4 proc. według masy i 21,1 proc. według pracy przewozowej, ale konkurencja jest już bardzo blisko. 

Przez trzy pierwsze kwartały 2023 roku PCC Intermodal miało wyższy udział w rynku według masy od PKP Cargo, a według pracy przewozowej było na pierwszym miejscu na rynku, wskazuje UTK. 

Inwestorzy są zachwyceni postępami w uzdrawianiu PKP Cargo, akcje wyceniane były na koniec sesji 22 października na 16,2 zł, o blisko 13 proc. więcej niż rok temu. W restrukturyzację spółki mocno wierzy p.o. prezesa zarządu Marcin Wojewódka, który regularnie dokupuje akcje, ostatnio dokonała tego 21 października, nabywając tysiąc akcji i płacąc za każdą 16,69 zł. 

Zarządowi spółki udało się złamać związki zawodowe, ale teraz stoi przed znacznie trudniejszym egzaminem: musi przekonać klientów, że PKP Cargo jest wiarygodnym partnerem, o wysokiej sprawności działania. 

Pozostało jeszcze 90% artykułu
Szynowy
Pomimo malejących przewozów kolejowych rosną nakłady na pociągi i lokomotywy
Materiał Promocyjny
Jak wygląda nowoczesny leasing
Szynowy
Dolny Śląsk wyda 300 mln zł na nowe pociągi
Szynowy
Intermodalne bankructwo
Szynowy
Europa wyda miliardy na cyfrowe sterowanie ruchem kolejowym
Materiał Partnera
Kroki praktycznego wdrożenia i operowania projektem OZE w wymiarze lokalnym
Szynowy
Regionalne sprintery dowiozą pasażerów do CPK
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście