Rząd podwoił budżet rozbudowy regionalnych linii kolejowych

Do 11 mld zł wzrosła pula pieniędzy, o jakie mogą ubiegać się samorządy z Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus do 2028 roku.

Publikacja: 04.05.2022 09:55

Rząd podwoił budżet rozbudowy regionalnych linii kolejowych

Foto: Pesa

Budżet Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus do 2028 roku zostanie zwiększony o 5,6 mld zł, do ponad 11 mld zł. Odbędzie się to przez przyjęcie nowelizacji ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe z 8 września 2000 roku. Powiększona suma pozwoli na uruchomienie nawet 1200 km rewitalizowanych i nowych linii kolejowych. 

Duże zainteresowanie samorządów

Sejm uchwalił Program na początku 2020 roku. Samorządy nadesłały 47 wniosków, w kwietniu 2022 roku spółka PKP Polskie Linie Kolejowe zakończyła ocenę dokumentów ze wstępnymi studiami planistyczno-prognostycznymi, które przygotowały samorządy województw. – Duże zainteresowanie samorządów Programem świadczy o tym, że kolej jest ważnym elementem rozwoju regionów – ocenił minister infrastruktury Andrzej Adamczyk. 

Czytaj więcej

Polregio kupuje nowe pociągi. Na początek za 2 mld zł

Możliwa jest realizacja w pierwszej kolejności 17 projektów liniowych w ramach dostępnej alokacji, a po jej zwiększeniu – łącznie 34 projektów liniowych w ramach Programu. 

Pierwsze przetargi mogą ruszyć pod koniec 2022 roku, co będzie uzależnione od podpisywania umów pomiędzy PKP PLK a poszczególnymi jednostkami samorządu terytorialnego zakresie wspólnej ich realizacji. 

Podstawowymi warunkami realizacji inwestycji w ramach Programu są:

- zapewnienie współfinansowania w wysokości co najmniej 15 proc. kosztów kwalifikowalnych przez podmioty zgłaszające;

- przedłożenie deklaracji organizatora przewozów dla połączenia – min. 4 pary pociągów przez co najmniej 5 lat;

- zawarcie umowy na realizację inwestycji pomiędzy wnioskodawcą a PKP PLK. 

Senior Director, International Public Finance Fitch Ratings Dorota Dziedzic przypomina, że budowa, modernizacja i utrzymanie infrastruktury kolejowej jest zadaniem własnym państwa, a nie jest zadaniem JST. – Zaangażowanie JST w programie wydaje się zatem wynikać z kalkulacji, że przyszłe korzyści wynikające z mobilności mieszkańców oraz ze wsparcia rozwoju lokalnego przewyższą koszty wyłożone na inwestycje kolejowe – tłumaczy Dziedzic. 

Zapełnianie białych plam na kolejowej mapie

Program ma zwiększyć pasażerskie przewozy kolejowe w Polsce. – Dziś prezentujemy program, który obejmuje 34 inwestycje, polegające na budowie, odbudowie czy rewitalizacji linii kolejowych. Dzięki temu do 2028 roku obszar wykluczenia komunikacyjnego znacznie się zmniejszy – zapowiada wiceminister Andrzej Bittel. 

Czytaj więcej

Ukrinform: stoimy u progu możliwej wojny handlowej między Kijowem a Warszawą

Już skierowane do realizacji projekty w Programie obejmują: 

10 projektów dot. rewitalizacji linii na łączną długość ok. 315 km, 

14 projektów dot. odbudowy lub rozbudowy linii na łączną długość ok. 516 km, 

7 projektów dot. budowy nowych linii na łączną długość ok. 189 km,

3 projekty dokumentacyjne dotyczące ok. 183 km linii kolejowych.

Lubelskie jest najaktywniejsze w tym programie, złożyło 6 projektów na odcinki o łącznej długości 332 km, w tym 90 km linii nowych. Gęstość sieci kolejowej w woj. Lubelskim wynosi 4,3 km/100 km kw., przy średniej dla kraju 6,2 km/100 km kw. Tylko woj. Podlaskie ma mniejszą gęstość (3,7 km/100 km kw.). 

Czytaj więcej

InPost płaci w Polsce największe podatki spośród firm logistycznych

Przedstawicielka Fitch wskazuje, że inwestycje w infrastrukturę kolejową stanowią duże wyzwanie dla JST ze względu na znaczne koszty tego typu inwestycji. – Kosztowna jest i dokumentacja, jak również realizacja inwestycji w infrastrukturę kolejową. Dofinansowanie 85% wartości inwestycji z budżetu państwa dotyczy jedynie kosztów kwalifikowalnych, natomiast JST muszą być gotowe na współfinansowanie kosztów niekwalifikowalnych. Ważne są też wydatki bieżące związane z późniejszym utrzymaniem połączeń kolejowych na nowych czy zmodernizowanych liniach kolejowych. Program przewiduje, że JST jako organizatorzy przewozów kolejowych mają się zobowiązać na okres co najmniej 5 lat do utrzymania połączeń kolejowych, niezależnie od ich rentowności – przypomina Dziedzic. 

Program dla najbogatszych

Fitch wylicza, że wydatki bieżące na finansowanie przewozów kolejowych stanowią już teraz ponad 10% wydatków ogółem województw, których zadaniem jest planowanie i udostępnienie przewozów kolejowych. Województwo mazowieckie, które jest największym organizatorem przewozów kolejowych spośród JST, przeznaczyło na ten cel prawie 470 mln zł, czyli ponad 11% wydatków ogółem w 2021 roku. Przewozy realizowane były przez Koleje Mazowieckie i Warszawską Kolej Dojazdową. W 2022 roku województwo szacuje, że wydatki bieżące za przewozy kolejowe stanowić będą 10% wydatków ogółem.

Czytaj więcej

Waży się los ustawy powrotowej w Ukrainie, która może wymieść z Polski pracowników

Zdaniem Fitch, na wydatki związane z programem Kolej Plus pozwolić sobie mogą JST dysponujące dużymi budżetami, bardziej województwa niż gminy, chyba, że te tworzą związki JST, zwiększając tym pulę środków dostępnych do finansowania inwestycji i utrzymania jej po zakończeniu. – Przykładem może tu być Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, która dysponuje budżetem około 1,6 mld zł i odpowiada za organizację transportu zbiorowego, w tym Kolei Metropolitarnej – zauważa Dziedzic. 

W jej ocenie województwa są w mniejszym stopniu dotknięte spadkiem dochodów podatkowych spowodowanym reformą podatkową Polski Ład niż gminy, stąd zakłada dla nich większy udział środków własnych dostępnych do finansowania inwestycji, w tym inwestycji w ramach programu Kolej Plus. – Ostatecznie jednak zdolność do finansowania inwestycji przez dane JST będzie zależało od wartości tych inwestycji w relacji do budżetu danej jednostki oraz od wyników operacyjnych, na poziomie zapewniającym możliwość finansowania przyszłych, dodatkowych przewozów kolejowych – kończy Dziedzic. 

Budżet Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus do 2028 roku zostanie zwiększony o 5,6 mld zł, do ponad 11 mld zł. Odbędzie się to przez przyjęcie nowelizacji ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego Polskie Koleje Państwowe z 8 września 2000 roku. Powiększona suma pozwoli na uruchomienie nawet 1200 km rewitalizowanych i nowych linii kolejowych. 

Duże zainteresowanie samorządów

Pozostało 93% artykułu
Szynowy
Rosjanie wyeliminują atakami ukraińskie elektrowozy i sparaliżują kolej
Szynowy
Wojna zapełniła kolejowe wagony, przewoźnicy dawno już tyle nie wozili
Szynowy
W Rosji węgiel zatka kolejowe przewozy kontenerów z Dalekiego Wschodu
Drogowy
Mniej nadań ładunków w Europie, inflacja grozi spowolnieniem
Morski
Inwestorzy wysupłali miliardy na firmy oferujące śledzenie kontenerów