Logistyka kontraktowa przebiła oczekiwania na 2023 rok

Branżowi eksperci są przekonani, że rynek logistyki kontraktowej czeka stabilny wzrost, choć nie tak dynamiczny jak w czasie pandemii. Do końca 2023 r. na globalnym rynku logistyki kontraktowej będzie można zarobić ponad 284,458 mld euro, a sektor urośnie o 3,8%. W 2022 r. wzrost wyniósł 2,9%, a rynek osiągnął wartość blisko 273,940 mld euro. Bieżące analizy, zaprezentowane w czerwcu przez brytyjskie centrum analityczne Transport Intelligence (Ti), wskazują na znaczący spadek dynamiki w porównaniu do 2021 r., kiedy sektor obficie zasilany przez e-commerce zyskał na wartości 8,7%. 

Na tak imponujące przyrosty, jak te obserwowane w pandemii, raczej nie ma co liczyć, ale pomimo słabszych prognoz, przypisywanych utrzymującym się zakłóceniom makroekonomicznym i geopolitycznym, obecne szacunki i tak przebijają oczekiwania, które stawiano przed rynkiem zaledwie w grudniu 2022 r. Ti szacowało wtedy, że przychody z logistyki kontraktowej nie przekroczą w 2023 r. 253,706 mld euro, a rynek miał się powiększyć o 3,1%. W sześć miesięcy sektor zyskał jednak na wartości dodatkowe 0,7% i nie jest wykluczone, że rezultat na koniec roku jeszcze się poprawi. W perspektywie średnioterminowej logistyka kontraktowa ma zapewnić operatorom stabilne wzrosty przychodów, ale będą się one znacząco różnić w zależności od regionu. 

Niezmiennym liderem pozostanie Azja i Pacyfik. W 2023 r. przychody na tamtejszym rynku powiększą się o 7,8%, głównie za sprawą Chin oraz Indii i będą odpowiadać za 40% całej globalnej puli, co przełoży się na ponad 113,783 mld euro przychodu. Drugim najdynamiczniej rozwijającym się rynkiem będzie Bliski Wschód i Afryka Płn., które uzyskają tempo równe globalnej średniej, czyli 3,8%. Obszar ten odpowiada jednak za zaledwie 2% globalnych przychodów, dlatego wartość realizowanych tam usług wyniesie nieco ponad 5,689 mld euro. Ogólnie rzecz biorąc wszystkie najważniejsze rynki osiągną dodatnie wskaźniki wzrostowe, a na podium przychodowym, obok Azji i Pacyfiku, standardowo stanie także Europa i Ameryka Płn.

Europa jest drugim największym rynkiem logistyki kontraktowej na świecie, a przychody generowane na Starym Kontynencie odpowiadają za 29% wartości globalnej. Na koniec roku przełoży się to na kwotę bliską 82,493 mld euro. W top 3 jest również Ameryce Płn., która wygeneruje w tym roku 25% globalnych przychodów, czyli prawie 71,115 mld euro.  

Krzysztof Oflakowski

Foto: Krzysztof Oflakowski

Lepsze perspektywy średnioterminowe

Układ na podium nie zmieni się do 2027 r. a przez następne 4 lata światowa branża logistyki kontraktowej będzie rosła w średniorocznym tempie 4,1%, osiągając na koniec prognozowanego okresu wartość ponad 335,057 mld euro. Tak jak obecnie, najszybciej rozwijać będą się Azja i Pacyfik, które osiągną średnie tempo 6,9% rocznie. Pozwoli to azjatyckim operatorom opanować aż 44% rynku, czyli o 4% więcej niż obecnie. Ekspansja dalekowschodnich podmiotów odbędzie się jednak kosztem firm działających w Europie i Ameryce Płn., których udział w rynku spadnie do odpowiednio 27% i 24%. O ile w Azji do podziału będzie ponad 147,4 mld euro, to europejscy operatorzy podzielą między siebie ponad 90,4 mld euro, a firmy działające w Ameryce Płn. ponad 80,4 mld euro. 

Od 2023 r. do 2027 r. globalny rynek zyska na wartości blisko 50,6 mld euro, a w samej Europie przychód z usług logistyki kontraktowej zwiększy się o prawie 8 mld euro. 

Europejska dystrybucja i operacje magazynowe podzielą rynek po połowie

Ti szacował z zeszłym roku, że podstawowa segmentacja rynku logistyki kontraktowej, czyli dystrybucja, magazynowanie oraz usługi towarzyszące, obejmujące m.in. konfekcjonowanie, regenerację produktów czy obsługę zwrotów, podzielą globalny rynek w 2026 r. według następującej proporcji: dystrybucja 55,3%, magazynowanie 36,1% i usługi dodatkowe 8,6%. 

Czytaj więcej

Regulacje Ue

Czy sektor TSL powinien bać się ESG?

ESG fundamentalnie zmieni sposób, w jaki operatorzy TSL będą funkcjonować i konkurować na rynku. Te firmy, które nie zmienią się dobrowolnie, będę wykluczane z przetargów, bo zagrozi to realizacji zrównoważonych celów ich potencjalnych kontrahentów.

W regionie Azji i Pacyfiku największą rolę odegra dystrybucja (56,4%), następnie magazynowanie (37,8%) oraz usługi dodatkowe 5,8%. W Ameryce Płn. dysproporcja pomiędzy dystrybucją a magazynowaniem będzie wyraźniejsza, bo wyniesie 58,7% do 29,1%. Wartość dodana w postaci usług komplementarnych będzie odpowiadać za 12,3%. 

Nieco inaczej w tym aspekcie będzie wyglądać sytuacja w Europie. Udział dystrybucji wyniesie 49,6%, natomiast na magazynowanie i operacje towarzyszące przypadnie odpowiednio 39,5% i 10,8% rynku. Usługi realizowane w magazynach wygenerują więc ponad połowę przychodów z logistyki kontraktowej na Starym Kontynencie. Odpowiadać ma za to coraz lepsza współpraca z branżą e-commerce, która także widocznie zwolniła po pandemii, ale wciąż może liczyć na kilkuprocentowy wzrost każdego roku.

E-commerce w symbiozie z logistyką kontraktową 

Według najnowszych analiz Ti globalna obsługa logistyczna e-handlu urośnie w br. o 7,9% do poziomu ponad 451 mld euro, a do 2027 r. będzie rozwijała się w średniorocznym tempie 10,3%, osiągając ponad 683,5 mld euro. Wzrost, choć niewielki, spodziewany jest także w Europie, gdzie w 2022 r. usługi dla e-commerce były warte ponad 81,6 mld euro, z czego 38,6 mld wygenerowały operacje magazynowe, z serwisem fulfilment włącznie. To 47,3% wartości całego sektora logistyki dla e-zakupów na kontynencie, na którym Polska, z przychodami ponad 2,1 mld euro, zajmuje 8. miejsce pod względem udziału w rynku. 

- Bez wątpienia e-commerce stał się strategicznie ważnym elementem logistyki kontraktowej i właśnie ten sektor był w ostatnich latach akceleratorem wzrostu dla największych rynkowych graczy, także dla nas. W 2022 r. z obsługi zamówień internetowych pochodziło 50% naszych przychodów w Polsce i były to rozwiązania wyłącznie dedykowane, a więc kierowane do dużych i wymagających kontrahentów, którzy swoim potencjałem wpływali na układ sił w krajowym e-handlu. Z kolei na poziomie grupy 25% wszystkich naszych klientów jest związanych właśnie ze sprzedażą online. E-zakupy, choć wolniej niż w pandemii, dalej będą kształtowały rynek logistyki kontraktowej, ponieważ są już tak głęboko w DNA europejskiego konsumenta, że sektor będzie rósł nawet w tak abstrakcyjnym scenariuszu jak znaczące ograniczenie uruchamiania nowych e‑sklepów. Wzrost byłby wtedy generowany choćby przez migrację do sieci dotychczasowych sprzedawców stacjonarnych i przechodzenie z modelu tradycyjnego do wielokanałowego. Obserwujemy ten mechanizm w ostatnich latach i z pewnością utrzyma się on w przyszłości, co jest dobrą wiadomością dla logistyków, ponieważ zarządzanie zasobami w modelu wielokanałowym jest trudniejsze i częściej delegowane do zewnętrznych operatorów – mówi Sylwia Dunn, Business Development Director w spółce ID Logistics, oferującej pełen zakres dedykowanych i multiklienckich rozwiązań magazynowych oraz obsługę transportową i zarządzanie łańcuchem dostaw w 18 krajach.

Czytaj więcej

Elektromobilność

Nie ma chętnych do budowy sieci ładowarek dla ciężarówek

Państwa mają zbudować sieć ładowarek, przed czym się bronią. Bez infrastruktury przejście na elektryczne ciężarówki nie będzie możliwe.

- To jednak nie jedyny pozytywny i długoterminowy prognostyk dla branży. Nawet tak podstawowa cecha jak profil demograficzny europejskiego konsumenta pracuje na rzecz rynku logistycznego. Z danych Eurostatu wynika bowiem, że w 2022 r. 96% mieszkańców Unii w wieku 16-29 lat korzystało z internetu codziennie, a 87% konsumentów w wieku 25-34 lata zrobiło w ciągu roku zakupy w sieci. Powyżej 80% aktywnych e-konsumentów pochodziło także z przedziału wiekowego 16-24 oraz 35-44 lata. Bardzo dobrze wyglądają przy tym dane dla całej Wspólnoty, w której aż 68% populacji w wieku 16-74 lata to e­‑klienci i przybywa ich po kilka milionów rocznie. Widać, że rynek rośnie wraz z konsumentami, którzy nie zrezygnują już z opcji online, a raczej będą kupować w sieci więcej. Wrośnie jednak nie tylko udział handlu internetowego w sprzedaży ogółem, ale także powiększy się zasięg geograficzny transakcji. W dobrym tempie rozwija się bowiem sprzedaż transgraniczna, którą niemal w całości obsługują operatorzy logistyczni. Widać to na polskim rynku, który staje się hubem zaopatrzeniowym regionalnego e-commerce – dodaje Sylwia Dunn.

Bieżące wskaźniki pracują na korzyść logistyki kontraktowej

Warto zaznaczyć, że choć sektor TSL uzyskał w ostatnich latach znaczącą odporność na kryzysy, to długoterminowe prognozy dotyczące zarówno globalnego, jak i europejskiego rynku logistyki kontraktowej wciąż podlegają wielu coraz trudniejszym do przewidzenia czynnikom makroekonomicznym i geopolitycznym, a przez to trajektoria rozwoju branży jest coraz trudniejsza do określenia. Kilka bieżących wskaźników sugeruje jednak, że sektor może przebić aktualne oczekiwania, tak jak miało to miejsce w przypadku prognoz z grudnia 2022 r. 

Jednym z nich jest CCI (Consumer Confidence Index), czyli indeks zaufania konsumenckiego mierzący czy konsumenci ocenią sytuację gospodarczą optymistycznie czy raczej podchodzą do oceny z pesymizmem. To z kolei przekłada się na większą lub mniejszą skłonność do robienia zakupów lub w scenariuszu negatywnym, do ograniczenia wydatków. 

CCI publikowany co miesiąc przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) m.in. dla Unii Europejskiej wyniósł w czerwcu br. 97,56 pkt i wciąż oscyluje poniżej 100, tj. granicy oddzielającej optymistów od pesymistów. Mimo że indeks jest wciąż pesymistyczny, to rośnie nieprzerwanie od września 2022 r., kiedy wyniósł 93,7 pkt. co z kolei było najniższym wynikiem w historii badania dla EU. Co najmniej od września indeks rośnie także dla strefy euro (98,39 pkt w czerwcu), krajów G7 (97,91 pkt) i G20 (97,75 pkt). Bliski 100 jest także sumaryczny wskaźnik dla wszystkich krajów OECD (98,39 pkt), który również rośnie nieprzerwanie co najmniej od września 2022 r. Według OECD wskaźnik zaufania konsumenckiego w Polsce przekroczył pułap 100 już w maju (100,02 pkt), a w czerwcu osiągnął 100,6 pkt.  

Krzysztof Oflakowski

Foto: Krzysztof Oflakowski

Poprawę nastrojów widzi również GUS

Krajowe dane o zaufaniu konsumenckim publikuje także GUS, który nie jest jednak tak optymistyczny jak OECD. Według metodologii GUS wskaźnik ufności konsumenckiej może przyjmować wartości od –100 do +100, gdzie każda wartość dodatnia oznacza przewagę konsumentów nastawionych optymistycznie nad pesymistami. Analogicznie każda wartość ujemna oznacza przewagę pesymistów. Z ostatniego, lipcowego odczytu bieżącego wskaźnika ufności konsumenckiej (BWUK) wynika, że był on o 3,4% wyższy w stosunku do przedniego miesiąca. Wciąż jednak wynosił ‑24,9. Jednocześnie w odniesieniu do lipca 2022 r. wartość BWUK jest wyższa o 16,8%. 

Czytaj więcej

Produkty i Usługi

Współpraca i Eurohuby czyli rozwój europejskich sieci drobnicowych

Spowolnienie gospodarcze wymusza usprawnienia w organizacji międzynarodowych sieci drobnicowych. Ekspert ocenia różne rozwiązania.

Poprawił się także wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej (WWUK), który opisuje oczekiwania konsumenckie w najbliższych miesiącach. W lipcu wzrósł on o 3,9% mdm i zatrzymał się na poziomie -10,9. To wartość o 18,5% wyższa niż w analogicznym miesiącu 2022 r. Zarówno w przypadku wskaźnika BWUK, jak i WWUK poprawiają się one nieprzerwanie od października 2022 r. 

Także analiza makroekonomiczna PKO BP z drugiej połowy lipca br. wskazuje, że pomimo kiepskich wyników sprzedaży detalicznej sytuacja finansowa konsumentów zaczyna się poprawić, co będzie odzwierciedlone we wzrostach koniunktury, a docelowo w realnej sprzedaży. Na spodziewaną poprawę sprzedaży detalicznej w III kw. 2023 r. zwracały także uwagę lipcowe analizy Państwowego Instytutu Ekonomicznego (PIE).

Znacznie lepiej w kontekście bieżącego wpływu na sektor logistyczny w Polsce prezentują się ostatnie dane GUS dotyczące obrotów towarowych w handlu zagranicznym w okresie styczeń-maj 2023 r. Uzyskaliśmy w tym czasie dodatnie saldo na poziomie 24,6 mld zł, podczas gdy w analogicznym przedziale w 2022 r. wyniosło one -37,6 mld zł. W porównaniu zeszłym rokiem polski eksport wzrósł o 8,1%, natomiast import spadł o 1,6%.

Obiektywnie dobrą wiadomością dla rynku jest także najnowsza aktualizacja globalnej prognozy ekonomicznej Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF). Podniesiono w niej oczekiwania wobec światowego wzrostu gospodarczego do wartości 3% zarówno w 2023 r., jak i 2024 r. To o 0,2% więcej niż zakładano jeszcze w kwietniu, ale wciąż mniej niż szacunki za 2022 r., kiedy globalna gospodarka urosła o 3,5%. Dynamikę światowego handlu (łącznie towary i usługi) oszacowano z kolei na 2% w roku bieżącym i wyraźnie lepiej, bo na 3,7% w 2024 r. O ile poprawiła się perspektywa dla 2024 r. (o 0,2%), to prognoza na ten rok jest o 0,4% niższa niż ta przedstawiona w kwietniu.

Operatorzy logistyczni budują odporność operacyjną 

Spodziewane od dłuższego czasu spowolnienie gospodarcze, ale jednocześnie stabilne perspektywy popytowe na rozwiązania logistyki kontraktowej przypominają o starych problemach, które do tej pory utrudniały rozwój branży. To m.in. pogoń za utrzymaniem wysokiej wydajności przy rosnących kosztach operacyjnych i coraz poważniejsze niedobory kadrowe, na które sektor logistyczny reaguje gigantycznymi inwestycjami w robotyzację i automatyzację.